Στην Κίνα έχω πάει αρκετές φορές για πρώτη φορά πριν από 40 περίπου χρόνια. Και εκεί που είναι το σημερινό Μανχάταν της Κίνας (εγώ το ονόμασα έτσι όπως ονόμασα και τον κάμπο της Χίου Μόντε Κάρλο του 18ου αιώνα σε προηγούμενο άρθρο μου) στη Σανγκάη ήταν γεμάτο χαμόσπιτα και βούρκους. Οι πιο σημαντικοί ηγέτες της Κίνας των τελευταίων δεκαετιών ήταν ο Mao Zedong, ο Deng Xiaoping Και ο σημερινός Xi Jinping.
O Mao έκανε τον κινέζικο λαό να σταθεί στα πόδια του, ο Dong έκανε μεγάλο μέρος του λαού πλούσιο και ο Xi θα κάνει τους κινέζους ισχυρούς.
Τον Xi τον έχει πρωτοσέλιδο το TIMES magazine (από το οποίο θα αντλήσω και ορισμένες πληροφορίες) με τίτλο ‘Ο αυτοκράτορας Xi’, αυτός που δεσπόζει στη χώρα και στο εξωτερικό.
Ο Xi πήρε πολύ πιο γρήγορα από όλους τους προηγούμενους τις εξουσίες τις οποίες έχει το Politburo standing committee, το οποίο απαρτίζεται από ένα επταμελές σώμα. Αυτό το σώμα είναι το ανώτατο όργανο που παίρνει όλες τις αποφάσεις, οι οποίες και πρακτικά γίνονται de facto νόμοι.. Στην Κίνα έχουμε ένα σχήμα οξύμωρο. Κομουνισμό με ελεύθερη οικονομία. Την αγορά την άνοιξε ο deng πριν από 30 χρόνια περίπου. Μεγάλο επιχείρημα το οποίο απέδωσε. Και όπως έχω γράψει πολλές φορές χόρτασαν 400,000,000 Κινέζοι περίπου. Και έφτασαν από την απόλυτη φτώχια στην μεσαία τάξη.
Ταξιδεύοντας απο shanghai στο Πεκίνο, τα αεροδρόμια, η οργάνωση, οι υπηρεσίες, το ντύσιμο του κόσμου και το Business style, δεν διαφέρουν πλέον πολύ από αυτούς που ταξιδεύουν Νέα Υόρκη – Σικάγο. Πριν από την πτώση του Ανατολικού Μπλοκ και ειδικά πριν από το 1970 υπήρχε έντονος διαχωρισμός μεταξύ καπιταλισμού και κομουνισμού.
Από το 1970 το κύμα φιλελευθερισμού της αγοράς είτε μεταμόρφωσε τις κατευθυνόμες οικονομίες κεντρικού σχηματισμού σε οικονομίες σοσιαλισμού της αγοράς - όπως πχ στην Κίνα – είτε της οδήγησε στην πλήρη καταστροφή του κομουνισμού όπως στην Ανατολική Ευρώπη και Ρωσία.
Το μοντέλο της Κίνας μέχρι τώρα λειτουργεί βέβαια εις βάρος ορισμένων δικαιωμάτων των πολιτών και του λαού. Δεν υπάρχει δημοκρατία ούτε εκλογές αλλά μία θα έλεγα σόφρωνη ολιγαρχία η οποία έχει δομές για αποφυγή της πλήρης δικτατορίας πχ ο πρόεδρος μένει μόνο 10 χρόνια και κατά τη διάρκεια της θητείας του προετοιμάζουν τον επόμενο. Και ο επόμενος δεν είναι από το ράφι αλλά κάποιος με ενεργή δράση και εμπειρία όπως στην περίπτωση του Xi.
Παρόλο που ο Xi φαίνεται αρχηγός με πολλά χαρίσματα και ικανότητες η ανάπτυξη έχει πέσει στα 7,5% από 10% που ήταν πριν. Αρκετά μεγάλο ποσοστό ακόμα εν συγκρίση με την Αμερική που είναι στα 3,5% και η Ευρώπη που παλεύει γύρω από το 1% και η Ιαπωνία γύρω στο 0%. Βέβαια σε μία αναπτυσσόμενη οικονομία οι μεγάλοι βαθμοί ανάπτυξης είναι πολύ πιο εύκολο να επιτευχθούν όσο όμως ανεβαίνει το βιωτικό επίπεδο τόσο δυσκολεύεται η ανάπτυξη να ανέβει σε ποσοστά.
Ο Xi προσπαθεί να κρατήσει τον έλεγχο της χώρας και μέχρι τώρα το έχει πετύχει πολύ περισσότερο από κάθε άλλο προηγούμενο. Π.χ. έβγαλε μία ανακοίνωση αναφέροντας ότι πρέπει να πολεμήσουμε τις δυτικές αξίες όπως τη συνταγματική δημοκρατία, τον ελεύθερο τύπο, την κοινωνία των πολιτών και τον φιλελευθερισμό της αγοράς θυμίζοντας στους κινέζους τα κακά της αποικιοκρατίας των δυτικών πριν από 150 χρόνια που εκμεταλλεύτηκαν την αποδυναμωμένη δυναστεία των Qing, γι αυτό και πρέπει να γίνουμε ισχυροί.
Ο Xi έχει προτάξει το κομουνιστικό κόμμα πάνω από κάθε άλλη εξουσία συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων και του συντάγματος.
Δεδομένης της μεγάλης αγάπης της μεσαίας τάξης για ιδιωτική επιχείρηση/ περιουσία και άλλες καπιταλιστικές έννοιες γίνεται δύσκολο να δικαιολογήσει τον κομουνισμό ως την πιο αρμόζουσα ιδεολογία της μοντέρνας Κίνας.
Έτσι ο XI πρέπει να βασιστεί στον εθνικισμό και να εμπνεύσει και να ενώσει τις μεγάλες μάζες. Εμείς ποτέ δε θα αντιγράψουμε τυφλα τις εμπειρίες άλλων κρατών, λέει σε μια ομιλία του.
Ένα διευρυνόμενο χάσμα εισοδήματος, χωλαίνουσα διαφθορά και τα δεινά του περιβάλλοντος έχουν οδηγήσει σε απόγνωση ακόμα και εκείνους που έχουν ωφεληθεί περισσότερο από τη μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη όλων των εποχών.
Οι άνθρωποι πέραν από την οικονομική άνεση ειδικά της μεσαίας τάξης που τους λεει το κράτος: τρώτε καλά! Πάψετε! κάποτε θα έρθει σε ένα τέλος στο δίπολο κουμουνισμού – ελεύθερης οικονομίας διότι οι άνθρωπο θα θέλουν περισσότερα από τα αγαθά της ελεύθερης οικονομίας. Δηλαδή όχι μόνο ψωμί αλλά και περισσότερη ελευθερία.
Στην Κίνα για όλους εμάς τους ξένους δεν μας δημιουργήθηκε καμία αίσθηση απολυταρχικού καθεστώτος. Το μόνο ήταν που δεν είχαμε google. Έχουν φτιάξει το δικό τους για να κοντρολάρουν τα media. Αλλά δε μπορεί να επιμένουν σε αυτό γιατί μια ελεύθερη οικονομία προάγει έντονα και την ελευθερία.
Οι Κινέζοι μας συμπαθούν πολύ εμάς τους Έλληνες και πολλές ελληνικές επιχειρήσεις πέραν της Ναυτιλίας στρέφονται προς την Ασία και ειδικά προς Κίνα, η οποία είναι μία τεράστια αγορά, η οποία μας ενδιαφέρει αφάνταστα και θα πρότεινα ακόμα και τα παιδιά μας να επιλέγουν πέραν της αγγλικής και της κινέζικης που είναι η πρώτη ομιλούμενη γλώσσα του Κόσμου με περίπου 850 εκατομύρια. Δυστυχώς το πρόβλημα της γνώσης είναι μεγάλο. Ακόμα και στα μεγάλα ξενοδοχεία, στα μαγαζιά, στο δρόμο ξεχάστε το, δεν μιλούν αγγλικά. Πολλές φορές τους ρωτάς και δείχνουν κάποια αδιαφορία. Σαν παλιά του Γάλλους οι οποίοι βέβαια το έκαναν από σοβινισμό.
Στις ναυπηγήσεις πλοίων έχουν κάνει εντυπωσιακά άλματα τα τελευταία χρόνια ειδικά δε στην υψηλή αγορά από το 2001 πεταγόντουσαν σαν μανιτάρια νέα ναυπηγεία, εκ των οποίων πολλά σήμερα βρίσκονται σε μεγάλη ύφεση.
Από απόψεως ποιότητος και ειδικά σε κατασκευή εξειδικευμένων πλοίων υστερούν από Ιαπωνία και Κορέα αλλά σιγά σιγά τους πλησιάζουν και αναλαμβάνουν πιο εξειδικευμένα πλοία.. όπως προανέφερα σε προηγούμενα άρθρα εάν χειριστούμε σωστά τους κινέζους και κατ επέκταση την Ασία θα μας βοηθήσουν να εξέλθουμε από την κρίση και ειδικά με επενδύσεις. Ο Xi ενέκρινε 250,000,000 για έργα ανάπτυξης στην Αφρική. Η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτεί την Cosco που ήταν μία προσπάθεια ή ένα πείραμα και πέτυχε και είναι προάγγελος περαιτέρω κινέζικων επενδύσεων εκτός και εάν δεν τα πάνε καλά με τους συντρόφους τους στη νέα μας κυβέρνηση.
Και σ’αυτό πρέπει να ποντάρουμε και να μην αφήσουμε τους ‘’κουλτουριάρηδες’’ να βγουν στους δρόμους όπως έκαναν για την Cosco, που διαδήλωσαν για να υποστηρίξουν τα ρετιρέ των μισθών στον ΟΛΠ που έφταναν μέχρι και 170.000 euro το χρόνο.
Το down town (κέντρο) της Shanghai εγώ το ονόμασα Manhattan της Shanghai όπως προανέφερα. Και πράγματι το Manhattan δεν έχει να ζηλέψει πολλά από αυτό. Εκεί είναι όλα τα οικονομικά κέντρα, οι μεγάλες διεθνείς φίρμες με τεράστια καταστήματα π.χ. Rolex είναι ένα τεράστιο σουπερμάρκετ, και όλα τουλάχιστον διπλάσια τιμή από την Ευρώπη. Μια μικρή τσάντα Louis Vitton από αυτές τις απομιμήσεις που βλέπει κανείς στην λαϊκή αγορά τη δική μας, έκανε 5,000 ευρώ. Υπάρχουν πολλοί πλούσιοι και πολύς πλούτος. Γιατί η αγορά είναι τεράστια όχι μόνο της Κίνας αλλά και η παγκόσμια. Καθότι η Κίνα είναι το εργοστάσιο του κόσμου. Όλα είναι σε μία μεγάλη κλίμακα. Πχ επισκέφθηκα μια ψαραγορά που ήταν ένας όροφος ενός τετραγώνου και μετά ανέβαινες στους διάφορους ορόφους που ήταν μικρά εστιατόρια με στρογγυλά περιστρεφόμενα τραπέζια που απάρτιζαν όλους τους άλλους ορόφους. Το σύστημα ήταν παραγγέλνεις τα ψάρια και μετά σου τα φέρνουν στο εστιατόριο που θα επιλέξεις να τα φας. Οι προβλέψεις λενε ότι το ΑΕΠ της Κίνας μετά το 2030 θα είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο και θα υπερβεί αυτό των ΗΠΑ.
Όπως πολλοί Έλληνες στην Αμερική που είχα ξαναγράψει είναι πάνω από τη μεσαία τάξη και ορισμένοι έχουν μεγάλες επιχειρήσεις, πιστεύω ότι η Κίνα, είναι κάτι ανάλογο και μπορεί να δημιουργήσει αρκετές ευκαιρίες για εμάς.
Έχουμε αρκετά προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να προωθηθούν και ορισμένα βασικά προϊόντα μας όπως λάδι κρασί έχουν μεγάλη προοπτική, δηλαδή τώρα σιγά σιγά τα συνηθίζουν και οι Κινέζοι.
Δυο βουλιώτες έχουν πολλές επαφές με την Κίνα. Ο ένας πουλάει πρωτοποριακές κατασκευαστικές μηχανές για υποδήματα και ο άλλος bijoux πρωτοποριακά. Ο Μπουτάρης έχει αρκετά καταστήματα κρασιών στην Κίνα και η folie folie επίσης πολλά και πολλοί έλληνες επιχειρηματίες με ελληνικά προιόντα.
Πρέπει και με τη βοήθεια του κράτους να μπούμε και εμείς γερά στην Κινέζικη αγορά. Άλλωστε όλη η Ευρώπη και η Αμερική έχουν ήδη μπει αρκετά. Ειδικά εταιρείες εξοπλισμού στον ναυτιλιακό χώρο που γνωρίζω σχεδόν όλες έχουν ιδρύσει υποκατάστημα.
Την πρώτη φορά που πήγα πριν από 40 χρόνια συνάντησα έναν έλληνα στο αεροδρόμιο του Πεκίνο, πιάσαμε κουβέντα μου λέει τι θες εσύ εδώ; Λέω για business. Επέμενε να του εξηγήσω τι business ήταν και του είπα ότι σκεφτόμαστε να κάνουμε μία όμοια εταιρεία – με την εταιρεία μας - στην Κίνα. Μου λεει μην το κάνεις. Εγώ έκανα μία συνεργασία με τους Κινέζους, του λεω τι έκανες μου λεει φτιάχνω στην Ελλάδα καθίσματα αυτοκινήτων για μεγάλες εταιρείες όπως η Mercedes και ανοίξαμε ένα εργοστάσιο στην Κίνα, 50/50, μόλις έμαθαν τη δουλειά οι Κινέζοι με έδιωξαν και αυτό με επηρέασε να μην συνεχίσω. Τότε βέβαια οι συνθήκες ήταν διαφορετικές. Τώρα είναι ευκολότερα και υπάρχει σχετική προστασία στις ξένες επιχειρήσεις.
Καμία 300 χιλιόμετρα νότια της Σανγκάη, είναι ένα σύμπλεγμα νησιών τα οποία έχουν κατασκευαστεί αρκετά ναυπηγεία. Το μεγαλύτερο από αυτό συνδέεται με μία γέφυρα 6 λωρίδων μήκους 51 χιλιομέτρων που θεωρείται η μεγαλύτερη γέφυρα στον κόσμο και τα υπόλοιπα νησιά συνδέονται με άλλες μεγάλες γέφυρες της τάξεως χιλιομέτρων με το κύριο νησί.
Σ’ αυτά τα νησιά που επισκέφτηκα πριν από λίγα χρόνια ήταν γεμάτα βάλτους και κάτι φτωχοχώρια. Τώρα είναι όλα με καινούρια κτίρια, σπίτια, μεγάλους δρόμους και μία τεράστια υποδομή και δεν είδα κανένα σκουπίδι στους δρόμους.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που θα απασχολήσει πιο έντονα την Κίνα στο άμεσο μέλλον είναι η άνισως κατανομή του πλούτου. Βλέπει κανείς στη Σανγκάη τον άφθονο πλούτο να διαχέεται παντού και τις πανάκριβες διεθνείς φίρμες να ξεχύνονται σε όλη την πόλη. Μόνο στο Χονκ Κόνγκ υπάρχουν 50 δισεκατομυριούχοι με τον πρώτο να ξεκινάει 36 δις και τον 50οστό με 1,3 δις $. Πολύς κόσμος με πολλά λεφτά σε μια κοινωνία που ο μισός πληθυσμός ακόμα ζει με λίγα δολλάρια τη μέρα εισόδημα. Φαντάζομαι οι κινέζοι να βρουν τη φόρμουλα της μείωσης της ανισότητας του πλούτου που ψάχνουν όλα τα κράτη στον κόσμο και δεν μπορούν μέχρι τώρα να βρουν άκρη.
Ας ελπίσουμε ότι ο Xi θα κρατήσει την Κίνα έστω και στο 7,5% ανάπτυξη. Γιατί η Κίνα συνεισφέρει το μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας ανάπτυξης που είναι 3,8%. Δηλαδή αυτοί ακόμα και με το 7,5 που έχει τώρα το ανεβάζει στα 3,8. αν πέσει η Κίνα τότε όλος ο κόσμος θα πέσει σε μία βαθιά ύφεση. Στην εποχή μας μιας και τώρα έχουμε ασχοληθεί όλοι με τα οικονομικά από λίγο ως πολύ, νομίζω αυτό να είναι πιο κατανοητό, πώς η οικονομία μιας χώρας επηρεάζει την οικονομία μιας άλλης.
ΥΓ Άκουσα τις δηλώσεις του νέου υπουργού Ναυτιλίας, ότι θέλει να καταργήσει, να σταματήσει την ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Και άκουσα και τον πρωθυπουργό να λέει με πάθος ότι θα προασπίσει τη δικαιοσύνη, τη διαφάνεια και την ισότητα. Και ρωτάω είναι δίκαιο να κρατηθούν τα ρετιρέ των μισθών στον ΟΛΠ;
