Αφήστε τα παιδιά να έρθουν σε μένα διότι σε αυτά ανήκει η βασιλεία των ουρανών
Σε ένα προηγούμενο άρθρο μου έγραψα για την παιδική παχυσαρκία και τις καταστροφικές επιπτώσεις για τον περαιτέρω βίο των παιδιών και ότι οι γονείς φέρουν μεγάλη ευθύνη για την παχυσαρκία των παιδιών τους έτσι πιστεύω επίσης ότι οι γονείς φέρουν και μεγάλη ευθύνη και για την αγωγή των παιδιών τους και για ότι αφορά ειδικά για εμάς τους Έλληνες τη Χριστιανική Ορθόδοξη παιδεία. Η εποχή μας κάνει τα πάντα για να ξορκίσει και να διαπλάσει τα παιδιά μας, ο τονισμός του καπιταλισμού, του τρυφηλού βίου και της πάσης φύσεως καταχρήσεων προσθέτουν στον αποπροσανατολισμό των ανθρώπων και δυσκολεύουν την σωστή ανατροφή των παιδιών. Διαβάζοντας το βιβλίο «Αν υπάρχει ζωή θέλω να ζήσω»του Νικολάου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, που είναι ένας διάλογος του Νικολάου με 5 νέα παιδιά φορτισμένα με τα προβλήματα των καιρών μας αλλά και αποπροσανατολισμένα από την εκκλησία., το οποίο σας συνιστώ να διαβάσετε, δίνει μία ξέχωρη και πρωτοπόρο προσέγγιση επαφής με την εκκλησία και στον χριστιανισμό και απαντάει με τον τρόπο αυτό σε πολλά ερωτήματα που αφορούν ιδίως στους νέους μας.
Λέγει λοιπόν π.χ. ότι μόνο και μόνο για τις παραβολές, τους μακαρισμούς, τις προς κορινθίους επιστολές του Αποστόλου Παύλου ειδικά για την αγάπη που αυτό δεν είναι ένα ανθρώπινο επινόημα, ένα θεϊκό αριστούργημα θεόπνευστο κείμενο και μόνο για αυτά αξίζει κανείς να μελετήσει και ει δυνατόν συμβιώσει την χριστιανική αγωγή και θρησκεία.
Πράγματι αυτά που αναφέρει και όπως τα λέει με το δικό του τρόπο με προβλημάτισαν και εμένα διαχρονικά. Πάντα ήμουν θιασώτης της ορθόδοξης παράδοσής μας που είναι συνυφασμένη με τον πολιτισμό μας, με την γλώσσα μας, που αρκετά από αυτά είναι φιλοσοφημένα βιώματα της ζωής μας.
Θεωρώ ότι τα διδάγματα του Ευαγγελίου και γενικά της Αγίας Γραφής μας είναι ωφέλιμα για το ευμετάβλητο μυαλό των νέων μας. Θα σας αναφέρω αυτά που με έχουν εντυπωσιάσει περισσότερο:
Θα προσπαθήσω λοιπόν αντλώντας επιχειρήματα από το βιβλίο του Νικολάου και από βιώματα και εμπειρίες δικές μου να σας επιστήσω την προσοχή ότι αξίζει τα παιδιά να είναι κοντά στην εκκλησία με ένα απλό και ελεύθερο τρόπο χωρίς πίεση και εξαναγκασμό: όστις θέλει οπίσω μου έλθειν (το αυτεξούσιο) . δεν έχουν τίποτα να χάσουν. Συν τοις άλλοι ς οι εκκλησιαστικοί ύμνοι το Ευαγγέλιο ο Απόστολος κτλ. πέραν της ανάπτυξης της σφαιρικής σκέψης δίνουν τη δυνατότητα της τριβής και της εκμάθησης της γλώσσας μας.
Η παραβολή για τον Άφρων: Είπε δε αυτώ ό Θεός• άφρον, ταύτη τη νυκτί την ψυχήν σου απαιτούσιν ... τίνι έσται; ούτως ό θησαυρίζων εαυτώ, και μη εις Θεόν πλουτών.
Ο κατά Θεόν πλούσιος χαίρεται να δίνει, ν’ αγαπάει, να προσεύχεται, να εκφράζεται, να είναι πράος και όλα αυτά τα χαρίσματα να τα καταθέτει στην καρδιά του άλλου ανθρώπου οποιαδήποτε άλλου ανεξαρτήτως φυλής, γλώσσας ή θρησκείας. Όσα περισσότερα καταθέτει του επιστρέφονται επιπλέον για να τα καταθέσει εκ νέου.
Ο Άφρονας κατ’ ουσία είναι δυστυχής - τι ωραία διδάγματα για τους νέους μας. Επίσης μου αρέσει πολύ και ο ψαλμός 102, ο αγαπητός μου ψαλμός που αρχίζει με « ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον....ότι αυτός εγνω το πλάσμα ημών και εμνήσθη ότι χους εσμέν. Άνθρωπος, ωσεί χόρτος αι ημέραι αυτού, ωσεί άνθος του αγρού, ούτως εξανθησει».
Αν θυμάστε έχω γράψει για τον Νίτσε για το Amor Fati για το νόημα της σημερινής πραγματικής ζωής.
Ο πλούσιος του Ευαγγελίου και πολλοί από εμάς δεν ενδιαφερόμεθα ή ξεχνάμε τον θάνατο, το μόνο τελικό και τρομερό κατά τον Σαίξπηρ, όμως η χριστιανική θρησκεία τον ανακουφίζει και του δίνει μία ελπίδα πέραν αυτού. Νομίζω ότι είναι τρομερό να μην πιστεύεις σε τίποτα υπερφυσικό, να αισθάνεσαι σαν ένα βιολογικό ον σαν ένα κερί, που σιγά-σιγά σβήνει και δεν αφήνει τίποτα.
Ο άνθρωπος όμως όπως έχω ξαναγράψει παλιά έχει ανάγκη από το υπερφυσικό ειδικά στις δύσκολες στιγμές του, όπως λέει η λαϊκή ρήση δεν υπάρχουν άπιστοι όταν πέφτει το αεροπλάνο ή όταν οι γιατροί σηκώνουν τα χέρια για εμάς ή για τα οικεία μας πρόσωπα. Μα το λεν και οι ίδιοι « από εδώ και πέρα ο Θεός».
Πλούσιος κατά Θεόν έχει μία πνευματικότητα ένα νόημα ζωής, πιστεύεις δεν πιστεύεις είναι τα συν της θρησκείας της δικιάς μας ορθοδόξου που σου προσφέρει πνευματικότητα, φιλοσοφία κτλ.
Δεν μπορείς να αγνοήσεις τη χριστιανική θρησκεία, τουλάχιστον να μην τη διαβάσεις, μελετήσεις ακόμα και στα business school προτείνουν μεταξύ άλλων βιβλίων να διαβαστεί και η Βίβλος έστω και για σφαιρική μόρφωση.
Φυσικά υπάρχουνε ερωτήματα, πως είναι δυνατόν μία χούφτα αμόρφωτων, παρανοϊκών ανθρώπων, να επηρεάσει πλήθη λαού, πολλοί να μαρτυρούν για την πίστη τους, 11 εκατομμύρια μόνο στην περίοδο των πρώτων διωγμών, να ανατρέπουν μία ρωμαϊκή αυτοκρατορία, να δημιουργούν πολιτισμό, όλο αυτό από 12 παρανοϊκούς ή πλανεμένους ή ξεγελασμένους ή μυθομανείς και μάλιστα μετά τον θάνατο τους, φαντάζει απίθανο. Την κοινωνία μπορείς να τη ξεγελάσεις όχι όμως και την ιστορία. Μου λεν για να μάθω το ψαλτήρι θέλω δε θέλω 5 χρόνια. Οι Απόστολοι έζησαν με το Χριστό μόνο 3 χρόνια και πώς έμαθαν και έγραψαν όλα αυτά. Πώς ορισμένοι άγιοι πχ ο Άγιος Πορφύριος αγράμματος ων έκανε θεόπνευστες ομιλίες, έγραψε βιβλία και έκανε πολλά θαύματα με μαρτυρίες ανθρώπων. Δεν αξίζει να διερευνήσουν τα παιδιά μας το γιατί;
Ο ύμνος της αγάπης
Η αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται, ου φυσιούται- Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι ευεργετική και ωφέλιμη, η αγάπη δε ζηλεύει, η αγάπη δεν ξιπάζεται (= δεν καυχιέται), ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, -δεν κάνει ασχήμιες, δε ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δε σκέφτεται το κακό για τους άλλους, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία, - δε χαίρει, όταν βλέπει την αδικία, αλλά συγχαίρει, όταν επικρατεί η αλήθεια. πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει.- Όλα τα ανέχεται, όλα τα πιστεύει, όλα τα ελπίζει, όλα τα υπομένει. Η αγάπη ουδέποτε εκπίπτει.-Η αγάπη ποτέ δεν ξεπέφτει. Νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα, μείζων δε τούτων η αγάπη. - Ώστε τώρα μας απομένουν τρία πράγματα: η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη. Πιο μεγάλη όμως από αυτά είναι η αγάπη.
Το αγαπάτε αλλήλους είναι ο άξονας της πίστης μας. Τι ανωτερότητα έχει το κήρυγμα αγάπης προς τον πλησίον!- ἐφ᾿ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶἐποιήσατε.
Οι εννέα μακαρισμοί, ένα άλλο αριστούργημα λόγου και φιλοσοφίας, είναι τμήμα του λόγου που έκανε ο Χριστός στην επί του όρους ομιλία στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου που πριν ενταχθεί στο Χριστό ήταν τελώνης – εφοριακός δηλαδή- με ελαστική συνείδηση κατά το δοκούν της εποχής. Σας παραθέτω: (1) 5:3 Μακάριοι οἱ πτωχοὶ τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. – μιλάει για το πνεύμα (2) 5:4 μακάριοι οἱ πενθοῦντες, ὅτι αὐτοὶ παρακληθήσονται. – για το πένθος (3) 5:5 μακάριοι οἱ πραεῖς, ὅτι αὐτοὶ κληρονομήσουσιν τὴν γῆν. – για πραότητα (4) 5:6 μακάριοι οἱ πεινῶντες καὶ διψῶντες τὴν δικαιοσύνην, ὅτι αὐτοὶ χορτασθήσονται. – για δικαιοσύνη (5) 5:7 μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται. – για ελεημοσύνη (6) 5:8 μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται. – για καθαρή καρδιά (7) 5:9 μακάριοι οἱ εἰρηνοποιοί, ὅτι αὐτοὶ υἱοὶ Θεοῦ κληθήσονται. – για ειρήνη (8) 5:10 μακάριοι οἱ δεδιωγμένοι ἕνεκεν δικαιοσύνης, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. – για διωγμό (ένεκα δικαιοσύνης) (9) 5:11 μακάριοί ἐστε ὅταν ὀνειδίσωσιν ὑμᾶς καὶ διώξωσιν καὶ εἴπωσιν πᾶν πονηρὸν καθ' ὑμῶν ψευδόμενοι ἕνεκεν ἐμοῦ· - για χλευασμό και δίωξη λόγω ψεύτικης κατηγορίας εναντίον του Χριστού.
Ας είμαστε ειλικρινείς, πολύ αποστρέφονται τη θρησκεία ή δεν πάνε στην εκκλησία ο καθένας για τους λόγους του. Για μένα κύρια ευθύνη αυτής της αποστροφής κατέχει η ιεραρχία, ο κλήρος δηλαδή. Με τις διάφορες συμπεριφορές τους και αυτοί οι άνθρωποι που αποστρέφονται την εκκλησία βλέπουν το μέρος διά του όλου και ξεχνούν ότι και οι κληρικοί είναι άνθρωποι με ανθρώπινες αδυναμίες και ο διάβολος προκαλεί και αυτούς. Ίσως και περισσότερο από εμάς.
Στη ζωή μας πρέπει να βλέπουμε όλα με τη θετική μορφή και να προσπαθούμε να απομονώνουμε τα αρνητικά π.χ. αν στους φίλους μας βλέπουμε μόνο τα αρνητικά τους τελικά δε θα έχουμε φίλους. Πρέπει να ισχύει αυτό που λένε στην επιχειρηματικότητα τη θετική σκέψη και να μην κρίνουμε το μέρος διά του όλου.
Όμως, ενώ τις θρησκείες τις γέννησε η ανάγκη της αναζήτησης ενός υπερφυσικού όντος του θεού , τελικά τις περισσότερες φορές εκφυλίστηκαν σε μηχανισμούς κοινωνικής κατεύθυνσης ή ψυχολογικού χαρακτήρα ή ακόμα και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Δείτε τι γίνεται στον αραβικό κόσμο βέβαια ανάλογα στοιχεία έχουμε και στην ιστορία του Χριστιανισμού μέχρι σήμερα.
Από την άλλη μεριά δεν μπορεί να αρνηθεί κανείς το γεγονός ότι σχεδόν όλες οι θρησκείες βασίστηκαν σε ηθικές διδασκαλίες, δημιούργησαν πολιτισμό και ζωγράφισαν την ιστορία όχι μόνο με αρνητικές πινελιές.
Όπως έχω γράψει και σε προηγούμενο άρθρο μου, στην δικιά μας θρησκεία, ο Χριστός έδωσε το αυτεξούσιο στον άνθρωπο. Οι γονείς λοιπόν κατ’ εμένα είναι σκόπιμο και δεν έχουν να χάσουν τίποτα τα παιδιά τους όταν από μικρή ηλικία τα φέρνουν στην εκκλησία. Εκεί όμως πρέπει να προσέξουμε γιατί την πίστη δεν πρέπει να τους την φορέσουν αλλά να τους προκαλέσουν τα ερεθίσματα και με το αυτεξούσιό τους να αποφασίσουν όταν ενηλικιωθούν και να ακολουθήσουν το δρόμο τους.
Στο κάτω κάτω οι παραδόσεις μας και η ορθόδοξη μας λειτουργία και γενικά το τελετουργικό της είναι τόσο ωραίο και κατανυκτικό στην ψυχή π.χ. το άναμμα του κεριού, ο επιτάφιος, τα λόγια του γάμου, το δεύτε λάβετε φως της Ανάστασης, τα λόγια της κηδείας και μνημόσυνων που τα αισθάνεται κανείς όταν έχει κάποιο δικό του και άλλα.
Είχα φέρει κάτι Ασιάτες οι οποίοι ήταν φιλοξενούμενοι μου και τους έφερα τη μεγάλη βδομάδα στον επιτάφιο και στην Ανάσταση και ενθουσιάστηκαν. Όλα τα τροπάρια, οι ωδές ειδικά αυτής της εβδομάδος είναι πράγματι πολύ ωραία και φιλοσοφημένα.
Δώστε την ευκαιρία λοιπόν στα παιδιά σας χωρίς καμία ψυχική βία να βρουν και να ζήσουν αυτές τις στιγμές να βγουν και να πουν τα κάλαντα και να αποκτήσουν εμπειρίες και βιώματα που πιστεύω ότι θα έχουν μία θετική επίδραση στη ζωή τους.. Μάλιστα ρώτησα κάποιους κινέζους αν αυτοί πιστεύουν σε κάποιο υπερφυσικό ον – Θεό κτλ. και τελικά μου απάντησε ο ένας ο λόγιος, μου λέει εγώ πιστεύω γιατί αν υπάρχει θεός καλά κάνω και πιστεύω. Αν δεν υπάρχει όμως δεν έχω να χάσω και τίποτα. Πολύ τετριμμένο αλλά ίσως κρύβει και ορισμένη αλήθεια.
Το ερώτημα είναι και χρησιμοθηρικό. Τι έχει να χάσει ένα παιδί παρακολουθώντας ελεύθερα χωρίς καταπίεση τη χριστιανική αγωγή; Και πηγαίνοντας στην εκκλησία; Το λέω γιατί τώρα εδώ και 12 χρόνια πάω σα βοηθός αριστερού ψάλτη και έχω αποκομίσει συν τις άλλης πολλά πράγματα που δεν είναι συνδεδεμένα άρρηκτα με την πίστη πχ φιλοσοφική σκέψη όπως έγραψα για τον τρισδιάστατο θεό.
Ρωτάει ο Νικόλαος ένα παιδί: δε μου λες, τη χαίρεσαι τη ζωή σου, πιστεύεις στη μετά θάνατο ζωή; -ωχ μη μου κάνετε τέτοιες ερωτήσεις του λέει. Νομίζω ότι .. όχι. Δεν πιστεύω. Ίσως κάτι να υπάρχει αλλά μάλλον όχι. Τη ζωή μου τη χαίρομαι αλλά δε σκέφτομαι τέτοια πράματα. Αν μου τύχει κάτι τέτοιο ... δηλαδή θάνατος.. δε ξέρω.
Τι νομίζεις θα τη γλιτώσεις; Και τι αξία έχει η ζωή όπως την περιγράφεις; Ούτε πότε θα πεθάνεις ξέρεις ούτε με ποιο τρόπο ούτε πώς θα εξελιχθεί η καθημερινότητά σου στις λεπτομέρειες της. Χωρίς θεό και αιώνια προοπτική τι είμαστε. Λίγα σκεπτόμενα ζώα ανίκανα να ρυθμίσουμε τη ζωή μας, πεταμένα σε μια γωνιά στο αχανές σύμπαν που ύστερα από κάποια χρόνια θα εξαφανιστούμε;
Αν όμως για να ζήσεις δώσεις ζωή στην κάθε σου στιγμή δεν θα ήθελες να πεθάνεις. Έτσι γίνεσαι αθάνατος. Είναι υπέροχη αυτή ζωή αρκεί κανείς να ξεφύγει από το εφήμερο στην αιωνιότητα από το φόβο της ζωής και του θανάτου στην αίσθηση της χωρίς θάνατο ζωής.
Η ανθρώπινη γνώση κατανόηση και σοφία δεν είναι άπειρη ούτε πλήρης και η ίδια η φύση μας δείχνει τα όρια της. Το σύμπαν παρουσιάζει στην αρχή του (singularity) μαθηματική ανωμαλία , κρύβει το μυστικό του. Σύμφωνα με την αρχή της αβεβαιότητας η φύση όσο μας αποκαλύπτει ένα μυστικό της τόσο μας αποκαλύπτει κάτι άλλο. Είμαστε ευλογημένοι να γνωρίζουμε το πολύ και το μεγάλο αλλά καταδικασμένοι να μην κατακτήσουμε το άπειρο και το όλο.
Τέλος, διαβάζω ένα βιβλίο για τους εβραίους και το σιωνισμό. Συνήθως όταν μιλάμε για εβραίους ο περισσότερος κόσμος εννοεί άνθρωποι του χρήματος. Το λέει και η λαϊκή ρήση- εβραίος είσαι. Όμως ένα μεγάλο μέρος ειδικά στις ΗΠΑ εκτός από το χρηματοοικονομικό έχουν ιθύνουσες θέσεις, είναι διανοούμενοι, νομπελίστες, επιστήμονες, κρατικοί λειτουργοί, παραγωγοί ταινιών και σκηνοθέτες. Επίσης έγραψα σε ένα προηγούμενο άρθρο ότι το 3% του παγκόσμιου ακαδημαϊκού και πετυχημένου κόσμου είναι Έλληνες μεγάλο ποσοστό αν φανταστεί κανείς ότι είμαστε 11 εκ έναντι 7,5 δις του πληθυσμού της γης.
Και σκέφτομαι με το φτωχό μου το μυαλό αφού έχει αποδειχθεί ότι το μυαλό των ανθρώπων σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου είναι ίδιο γιατί οι Έλληνες και οι Εβραίοι ξεχωρίζουν; Μήπως έχει συμβάλει σε αυτό η θρησκευτική αγωγή μας;