Μια σταγόνα ιστορίας Όταν επέστρεψα από την Αμερική, στα μέσα της δεκαετίας του ᾽60, και αποφάσισα να ασχοληθώ με τη Ναυτιλία, είχα κάνει μια προκαταρκτική μελέτη για το αν η απόφασή μου ήταν σωστή ή αν έπρεπε να γυρίσω πίσω. Κορμός της μελέτης μου ήταν τα Ελληνικά Ναυπηγεία, που ίδρυσε το 1958 ο αείμνηστος Σταύρος Νιάρχος, οργάνωσε με σύγχρονα ναυτιλιακά πρότυπα και πρωτοποριακό management, σύμφωνα με τα πρότυπα μεγάλων Αμερικανικών εταιρειών, στελέχωσε με εξίσου ικανά στελέχη, που έδωσαν μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση και από ξένους, με αποτέλεσμα σε δύο μόλις χρόνια να καταξιωθούν και να στέκονται με αξιώσεις και πλεονεκτήματα απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό. Αυτό ήταν το κίνητρο να μείνω στην Ελλάδα, αφού είχα και το μεράκι να προσφέρω στην πατρίδα και δεν διαψεύστηκα. Με δύο φίλους και συνεταίρους δημιουργήσαμε την Τεχνάβα, της οποίας βασικός πελάτης ήταν τα Ελληνικά Ναυπηγεία και τα παρακλάδια τους που δημιούργησε αυτή η πρωτοποριακή, όχι μόνο για τα Ελληνικά αλλά και τα παγκόσμια δεδομένα, επένδυση. Ο ταλαντούχος Σταύρος Νιάρχος, είχε τόση διορατικότητα που εκτός από τις σύγχρονες για την εποχή εγκαταστάσεις, κατασκεύασε και την τεράστια μόνιμη δεξαμενή των 500 χιλιάδων τόνων που μπορεί να υποδεχθεί ακόμα και υπερδεξαμενόπλοια (VLCC), που μόλις σήμερα κατασκευάζονται. Τέτοια δεξαμενή δεν υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή μας. Η περίοδος ακμής διατηρήθηκε μέχρι τη δεκαετία του 1980, οπότε άρχισε η μετακίνηση της ναυτιλίας από την Ευρώπη στην Άπω Ανατολή και ξεκίνησαν τα προβλήματα. Κύριο πρόβλημα λειτουργίας αλλά και ύπαρξης των Ναυπηγείων ήταν ότι ενώ δεν υπήρχαν αρκετές δουλειές, δεν μπορούσαν να μειώσουν τους εργαζόμενους, λόγω της υφιστάμενης νομοθεσίας, του συνδικαλισμού καί άλλων προβλημάτων. Οι συνδικαλιστές αδυνατούν να αντιληφθούν το αυτονόητο, πως σε μια ιδιωτική επιχείρηση τον αριθμό των εργαζομένων καθορίζει η πορεία της εταιρείας. Αν έχει κέρδη, κάνει προσλήψεις και δίνει αυξήσεις. Αν έχει ζημίες, πράττει το αντίθετο. Είναι άλλωστε δεδομένο ότι όταν ο εργαζόμενος δεν έχει δικαίωμα να απεργήσει και ο εργοδότης να απολύσει, δεν υπάρχει ισορροπία και αργά ή γρήγορα η εταιρεία φτάνει σε μαρασμό. Αυτό συνέβη και με τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Έγιναν συνεχόμενα λάθη από όλους τους εμπλεκομένους και φτάσαμε στο σήμερα, όπου τα περισσότερα Ελληνικά πλοία κατασκευάζονται ή επισκευάζονται σε άλλες χώρες και ιδίως στην Τουρκία. Από τη δική μου μεριά και όσο περνούσε από το χέρι μου, προσπάθησα όλα αυτά τα χρόνια να βοηθήσω τα επανέλθουν τα Ναυπηγεία σε κανονική λειτουργία, από όποια θέση κι αν κατείχα. Είτε ως διευθύνων σύμβουλος της Τεχνάβα και της Wärtsilä, δεδομένου ότι είμαστε άμεσα συνδεδεμένοι με τα Ναυπηγεία καθώς αναλαμβάνουμε το μεγαλύτερο ποσοστό των εξοπλισμών, είτε ως πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ναυτικής Τεχνολογίας ή άλλων ενώσεων επισκευαστών. Επίσης με ομιλίες και παρεμβάσεις σε συνέδρια και με τακτικές δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά. Όραμα και σκοπός μου ήταν να ξεκολλήσουν τα Ναυπηγεία από τη ρελαντί λειτουργία και να επαναλειτουργήσουν κανονικά. Παρά την επιμονή και την έμφυτη αισιοδοξία μου, περνώντας τόσα πολλά χρόνια, πίστεψα ότι αυτό ήταν όνειρο θερινής νυχτός. Κάποια στιγμή μάλιστα, μου προτάθηκε να αναλάβω διευθύνων σύμβουλος των Ναυπηγείων λόγω και της εμπειρίας μου στο management από την Αμερική, αλλά κανείς δεν μου έδινε τις δικαιοδοσίες που πρέπει να έχει ένας manager για να πάει η επιχείρηση μπροστά. Κι όμως, μια θερινή μέρα άρχισε το όνειρο να γίνεται πραγματικότητα χάρη στον Γιώργο Προκοπίου, έναν κορυφαίο Έλληνα πλοιοκτήτη, ιδρυτή των εταιρειών Dynacom Tankers Management Ltd, Dynagas Ltd & Sea Traders SA, με συνολικό στόλο περίπου 120 πλοίων, που κατατάσσεται στο top 20 των προσωπικοτήτων με τη μεγαλύτερη επιρροή στη διεθνή ναυτιλιακή βιομηχανία. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και πιστεύω ότι η συγκεκριμένη αγορά είναι μία κίνηση περισσότερο πατριωτική παρά επιχειρηματική, δεδομένου ότι στο τίμημα που κατέβαλε για τη συγκεκριμένη επένδυση, θα κληθεί τα επόμενα χρόνια να προσθέσει τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ, προσφέροντας παράλληλα περισσότερες από 1600 θέσεις εργασίας. Επίσης, είμαι απολύτως βέβαιος ότι ο Γιώργος Προκοπίου, τον οποίο γνωρίζω προσωπικά, θα συνεχίσει την ιστορία των Ναυπηγείων από εκεί που την άφησε ο μεγάλος Σταύρος Νιάρχος, κλείνοντας οριστικά τη θλιβερή παρένθεση της λανθάνουσας κατάστασης των τελευταίων χρόνων, επαναφέροντας την παλαιά αίγλη και τη σοβαρότητά τους. Έχω λόγο που αναφέρομαι στη σοβαρότητα, ενθυμούμενος μία μεγάλη παραγγελία που είμαστε μειοδότες εμείς και μία Αγγλική εταιρεία. Μας ζήτησαν από τα Ναυπηγεία να προτείνουμε καλύτερη τελική προσφορά, τη δώσαμε και αναδειχθήκαμε μειοδότες. Μόλις οι Άγγλοι ανταγωνιστές έμαθαν το αποτέλεσμα, μείωσαν την προσφορά τους κατά 10%, που ήταν ένα μεγάλο ποσόν. Οι υπεύθυνοι των Ναυπηγείων, προς τιμή τους, όχι μόνο δεν επωφελήθηκαν από αυτό το ποσό της έκπτωσης, αλλά χαρακτήρισαν την πράξη ανέντιμη και απέκλεισαν διά παντός τον συγκεκριμένο προμηθευτή. Έντιμες αποφάσεις για μία υγιή επιχειρηματικότητα. Ο Γιώργος Προκοπίου, σε δήλωσή του επιβεβαίωσε το αποτέλεσμα των δύο διαγωνισμών, κάνοντας λόγο για μια «πολύ θετική εξέλιξη», σημειώνοντας ότι η άμεση αδειοδότηση των σχεδιαζόμενων χρήσεων είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία του project. Ενώ τόνισε: «Θα ήθελα να σας εκφράσω τα συγχαρητήρια μου για την άκρως επαγγελματική και συνάμα διαφανή διαδικασία του διαγωνισμού της ΕΤΑΔ για την πώληση του Σκαραμαγκά». Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο Πρωθυπουργός κ. Κων. Μητσοτάκης, ανέφερε: «Σήμερα τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά γυρίζουν μία δεκαετή σελίδα αβεβαιότητας και ανοίγουν ένα νέο κεφάλαιο παραγωγικής δουλειάς, ανάπτυξης και ευημερίας. Τα μεγαλύτερα ναυπηγεία της χώρας ξαναπιάνουν δουλειά, και γίνεται ένα ακόμα βήμα για την αναγέννηση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας». Ο Πρόεδρος του Ε.Β.Ε.Π. και φίλος μου, Βασίλης Κορκίδης, χαιρέτισε το αποτέλεσμα του διπλού διαγωνισμού που κρατά τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά σε ελληνικά χέρια: «Το όραμα του Επιμελητηρίου μας είναι το μεγαλύτερο ναυπηγείο της χώρας να γίνει το εφαλτήριο για την ανάπτυξη μιας σύγχρονης ανταγωνιστικής ελληνικής βιομηχανίας, με εξωστρεφή προσανατολισμό, η οποία θα εξυπηρετεί τις απαιτήσεις συντήρησης, επισκευής και κατασκευής εμπορικών και πολεμικών πλοίων, θα παράγει εξαγώγιμα προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας και θα απασχολεί άριστα εξειδικευμένο επιστημονικό και εργατοτεχνικό προσωπικό. Η τεχνολογική αναβάθμιση του εξοπλισμού και ο εκσυγχρονισμός των ναυπηγείων στις σύγχρονες απαιτήσεις θα δώσει δουλειά σε ανθρώπινο δυναμικό, αλλά και προστιθέμενη αξία σε πλήθος μικρότερων ναυπηγοεπισκευαστικών και βιομηχανικών μονάδων στην ευρύτερη περιοχή. Όσον αφορά στα αδύναμα σημεία της παρούσας κατάστασης των ναυπηγείων είναι, μεταξύ άλλων, η κατάσταση του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων, που στην πλειοψηφία τους είναι παλαιάς κατασκευής και παραμένουν ασυντήρητες τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά και, γενικά, η μέχρι τώρα καθυστέρηση στην αξιοποίηση των ναυπηγείων, που οφειλόταν σε γραφειοκρατικές δαιδαλώδεις διαδικασίες, οι οποίες όμως φαίνεται να ανήκουν στο παρελθόν». Ο επίσης φίλος Γιώργος Ξηραδάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της XRTC, χαρακτήρισε ιστορικής σημασίας την επένδυση του Γ. Προκοπίου στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και εκτίμησε ότι στο μέλλον θα χτίζονται τόσο εμπορικά όσο και επιβατηγά πλοία στην Ελλάδα. Τόνισε ωστόσο ότι οι Έλληνες πολίτες είναι συνυπεύθυνοι ώστε να στηρίξουν όλους τους επενδυτές της χώρας μας. Ανακεφαλαιώντας, επαναλαμβάνω τη βεβαιότητά μου ότι η ναυπηγοεπισκευαστική μας βιομηχανία, υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του Γιώργου Προκοπίου, θα αναγεννηθεί και σύντομα θα επανακάμψουν τουλάχιστον οι επισκευές των Ελληνικών πλοίων, δεδομένου ότι στον Πειραιά έχει αποθησαυριστεί υψηλό Know how και πολύτιμη εμπειρία, συνυφασμένη με την από αιώνων πρωτοπορία των Ελλήνων στη θάλασσα. Υπάρχει ανθρώπινο δυναμικό έτοιμο να αφυπνιστεί, υπάρχει η πείρα των παλαιών “πατεντάδων” και η επιστημονική γνώση των νέων ανθρώπων, είμαστε έτοιμοι να κατακτήσουμε και σε αυτόν τον τομέα τη θέση που μας ανήκει, γιατί όπως συχνά επαναλαμβάνω «οι Γερμανοί στη βιομηχανία και οι Έλληνες στη θάλασσα». Αγαπητέ μου κ. Γιώργο Προκοπίου, σας ευχόμαστε καλή ρότα στο μεγαλεπήβολο έργο σας και όλοι εμείς που ζούμε από τη θάλασσα θα είμαστε στο πλευρό σας. Βύρων Τομάζος