Συνήθως το έναυσµα ή η αιτία να επισκεφθεί κανείς ένα καινούριο µέρος έρχεται από κάποιον που έχει πάει ή έχει ζήσει εκεί. Στη δική µου περίπτωση είναι από ένα φίλο µου από τα φοιτητικά χρόνια στο Μόναχο. Πρόκειται για τον Απόστολο ∆όµβρο, συµφοιτητή µου, συνεκδότη του φοιτητικού µας περιοδικού στο Μόναχο, συγκάτοικο, κουµπάρο, µία πολυσχιδή γεµάτη ζωντάνια προσωπικότητα, συγγραφέας 25 βιβλίων (στο πρώτο του «Φοιτητάρες του Βορρά» είµαι εγώ στο εξώφυλλο γιατί ήµουν ένας από τους κυριότερες ήρωες του βιβλίου). Έχει πάρει αρκετά βραβεία για τα βιβλία, όπως: από τον «Παρνασσό», Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών και ΙΠΕΚΤΣΙ (Τουρκία-Ελλάδα).
Πρότυπο, µε πολλαπλή συµµετοχή στα κοινά και εθελοντισµό, µε την ανέγερση του αγάλµατος του Λέοντος του Πειραιά, κατασκεύασε ένα αντίγραφο του λιονταριού της Βενετίας στην είσοδο του λιµανιού, επίσης κατασκεύασε µία «σάνταλα» (κωπήλατο αλιευτικό σκάφος της Προποντίδος) το οποίο εκτίθεται σε διάφορα µέρη της Ελλάδος.
Από τα φοιτητικά χρόνια πάντα φίλοι και αντίπαλοι, άλλοτε στην αρθρογραφία, άλλοτε στα φλέρτ - αυτός ήταν άριστος κολυµβητής και µε κτυπούσε στις πισίνες - εγώ τον έτρωγα στο χορό - αλλά και στον επαγγελµατικό τοµέα στη ναυτιλία είµασταν αντίπαλοι, έχοντας τις δύο µεγαλύτερες επιχειρήσεις στο είδος τους. Επίσης, ο συνοδοιπόρος µου Νίκος Μαλλίρης, και αυτός επιτυχηµένος επιχειρηµατίας στον Πειραικό χώρο και ενεργό µέλος της Βούλας. Όλοι γνωριζόµαστε πολλά χρόνια και είµαστε «αντίπαλοι» - εδώ ισχύει το οξύµωρο σχήµα «άσπονδοι φίλοι είµαστε και οι τρεις» - το λέγαµε και στους Κενυάτες και γελούσαν.
Στις διάφορες δραστηριότητες του Απόστολου είναι πάντα πλάι του η γυναίκα του Ingrid, Γερµανίδα κόρη διάσηµου Γερµανού συγγραφέα, µε δύο παιδιά (που το ένα δυστυχώς χάθηκε πρόσφατα, ενώ ήταν διευθυντής των «Ιατρών χωρίς Σύνορα»), εγκατέλειψε την οικογενειακή επιχείρηση και αφιερώθηκε στον εθελοντισµό - η κόρη του και αυτή συγγραφέας, η Ingrid αρθρογράφος και συγγραφέας. Oικογένεια µε πολλά ενδιαφέροντα και µεγάλη προσφορά.
Τα τελευταία δώδεκα χρόνια δραστηριοποιούνται στην Κένυα όπου µένουν τέσσερις µήνες τον χρόνο και έχουν δηµιουργήσει εκεί -εκ του µηδενόςµία τεράστια υποδοµή υποστήριξης Κενυατών και ειδικώτερα στον επιµορφωτικό τοµέα. Εκτός από την προσφορά τους µε δικά τους χρήµατα συγκεντρώνουν και χρήµατα από διαφόρους γνωστούς και φίλους και βοηθούν νέα παιδιά για µόρφωση, ένα είδος υποτροφιών. Τώρα βοηθούν 270 παιδιά, από τα οποία 15 έχουν υιοθετηθεί από Πανοραµίτες Βουλιώτες. Επίσης πέραν των υποτροφιών έχουν δηµιουργήσει βιβλιοθήκες, πηγάδια, σχολεία κλπ. Είναι ένα παράδειγµα προς µίµηση.
Η Κένυα είναι µία χώρα της ανατολικής Αφρικής και συνορεύει µε Σοµαλία, Τανζανία, Oυγκάντα, Λίµνη Βικτώρια και Σουδάν και βρίσκεται κοντά στον Ισηµερινό. Το όνοµα της το οφείλει στο βουνό Κένυα. Πρωτεύουσά της είναι το Ναιρόµπι που επισκεφθήκαµε. Επίσης επισκεφθήκαµε την Μοµπάσα -ακόµη µια ενδιαφέρουσα πόλη. Oι πόλεις στην Κένυα είνα, συνήθως, κτισµένες σε υψόµετρο πάνω από 1000 µέτρα (δεν ξέρω αν αυτό σχετίζεται µε το ότι το υψηλότερο βουνό της Αφρικής, το Κιλιµάντζαρο, βρίσκεται στα νότια σύνορά της µε την Τανζανία). Μία γνωστή µοναδική περιοχή της Κένυα είναι η Mosai Mora. Τεράστια ανοιχτή περιοχή µε σαβάνες χαµηλή βλάστηση, λίµνες και βουνά. Εκεί γίνεται η µεγαλύτερη µετακίνηση ζώων. Από τον Ιούλιο έως το Σεπτέµβριο τη διασχίζουν εκατοµµύρια βουβάλια. Το ταξίδι µας ήταν Αθήνα - Ντουµπάι - Ναιρόµπι - Μοµπάσα - Malindi (120 χλµ. µε λεωφορείο).
Όταν ξεκινάς ένα οδοιπορικό ή ταξίδι, πρέπει να προσπαθήσεις να κάνεις rapport (επαφή) µε τους ντόπιους και συνήθως αυτοί είναι οι οδηγοί, οι ταξιτζήδες, κλπ. Έτσι µαθαίνεις καλύτερα την κουλτούρα του λαού και παίρνεις χρήσιµες πληροφορίες. Εγώ το κάνω πάντα, και θυµάµαι στο λιµάνι στη Νέα Oρλεάνη µε παίρνει ένας ταξιτζής (µε τη γυναίκα του µπροστά, εγώ πίσω) αρχίζω rapport µε διάφορες συζητήσεις, τους ρωτώ αν έχουν παιδιά, ο ταξιτζής µε ρωτάει «πρωτόµπαρκος είσαι - τι κάνεις» - πήγαινα στο πλοίο, µάγειρας τους λέω, (δεν έχει σχέση µε τον chef του Πανοράµατος για λόγους ασφαλείας), εσείς πόσα παιδιά έχετε, και µου απαντά - δεν βλέπεις ότι η κοπέλα είναι σαν αδελφή µας. ∆ε γνωρίζεις ότι οι ταξιτζήδες, οι ναυτικοί και τα call girls είµαστε σαν αδέρφια; Αδερφέ πρόσεξε, µην πας εδώ, µην πας εκεί, αυτά αξίζει να δεις και να κάνεις…
Στην Κένυα υπάρχουν 42 φυλές - πάρα πολλέςγι αυτό δεν φαγώνονται µεταξύ τους, ενώ σε άλλες Αφρικανικές χώρες που είναι 2 ή 3, υπάρχουν αιώνιοι εξοντωτικοί πόλεµοι… Η πρώτη επαφή που είχαµε ήταν ο οδηγός που θα µας πήγαινε από την Μοµπάσα στο Malindi - αρχίζω το rapport “Hello my friend”, λέω στον Κενυάτη οδηγό - θα µας πάει 120 χιλιόµετρα - nice country, nice people etc. - ο τύπος µοιάζει µε Μυκονιάτη καµάκι δεκαετίας '60 - µαύρα γυαλιά, ανοιχτό στήθος µε αλυσίδα - συζήτηση από πού είσαι, από το Malindi, Μωαµεθανός, Χριστιανός ή άλλη παλιά θρησκεία (έχουν 3 θρησκείες), έδωσε έµφαση στο Μωαµεθανός και τον ρώτησα την κλασσική µου ερώτηση «πόσες γυναίκες έχεις», - Sir it doesn’t matter religion - εµείς ανάλογα µε την φυλή και πόσα χρήµατα έχουµε αγοράζουµε τις γυναίκες, συνήθως µε δύο κατσίκες - yes Sir, two goats - δεν το προφέρει καλά και το γράφει στο πακέτο των πούρων µου. O τύπος όλο και µας έλεγε ιστορίες δικές του, ότι έχει από µία γυναίκα στα γειτονικά χωριά κλπ. και το απολάµβανε. Του Μαλλίρη τα µάτια άστραπταν - ξέρετε οι άνδρες που έχουν ανεπτυγµένο το sex drive, εκεί µπορεί να λειτουργήσει και να υπερνικηθεί το λογικό και η βούληση, ακούνε µε ενδιαφέρον πολυγαµικές θεωρίες, όπως αυτή του Κενυάτη, όχι βέβαια ότι εγώ έµεινα εντελώς αδιάφορος… Μετά από τρεις ώρες ταξίδι σταµατήσαµε σε ένα καφέ και φάγαµε παγωτό και ήπιαµε καφέ. Ρε παιδιά, λέει, σας είδα ότι σας άρεσε η ιστορία µου και ακούγατε γιατι είναι κάτι διαφορετικό από ότι έχετε εσείς αλλά, εγώ είµαι χριστιανός, έχω µόνο µία γυναίκα και δύο παιδάκια. Με λίγα λόγια αντί να του κάνουµε πλάκα, µας έκανε αυτός… Στην Κένυα ισχύει η πολυγαµία. Τις γυναίκες, στις φτωχιές φυλές, τις αγοράζουν δίνοντας κατσίκες. Στις Πλούσιες φυλές αντί για κατσίκες δίνουν αγελάδες. Στην είσοδο µερικών χωριών υπάρχουν ταµπέλες που παροτρύνουν να µην µωλούν τα κορίτσια στους γαµπρούς µε κατσίκες ή αγελάδες. Σκεφτόµουνα ότι µία µεγάλη ανακούφιση, για τους λαούς της Αφρικής ειδικά, είναι οι κατσίκες -µε δύο κατσίκες όπως θυµάµαι και εγώ από την κατοχή µπορούσε να επιβιώσει µία οικογένειαφέρνουν γάλα, τυρί, κρέας στο σπίτι και επιβιώνουν παντού, ακόµα και στις πιο άγονες περιοχές. Τρώνε τα πάντα µπορούν ακόµα να επιζήσουν και µε θαλασσινό νερό. Ίσως µία µεγάλη εκστρατεία εκτροφής και παροχής κατσικών σε αυτές τις χώρες θα έφερνε µεγάλα αποτελέσµατα. Είναι µία πρόταση - ιδέα για το ζεύγος ∆όµβρου. Πολλά κορίτσια που έχουν υιοθετηθεί από το ζεύγος ∆όµβρου και έχουν σταλεί στα σχολεία, γλύτωσαν την πώληση έναντι αντιτίµου αγελάδων… ∆ιπλό το καλό. Κάποιος δάσκαλος στην αρχαιότητα ζήτησε 3 βόδια για την µόρφωση του υιού του από τον πατέρα, λέει ο πατέρας τις λες - 3 βόδια, δεν το κάνω - ε τότε θα έχεις τέσσερα του λέει ο δάσκαλος - έτσι και ο Απόστολος αντί για δύο αγελάδες προσφέρει ένα µορφωµένο άνθρωπο. Oι άνδρες συνήθως είναι του ραχατιού τους, η οικογένεια στηρίζεται στις γυναίκες, αυτές µεγαλώνουν τα παιδιά. Η χώρα είναι πλούσια, τουλάχιστον τα µέρη που είδαµε, αλλά οι άνδρες γενικά δε δουλεύουν ή δεν είναι παραγωγικοί.
Τα χωριά συνήθως είναι από καλύβες καλυµµένες µε τροπικά φύλλα για προστασία από βροχή και για αερισµό - το µεγαλύτερο πρόβληµα είναι το νερό το οποίο το µεταφέρουν οι γυναίκες µε ένα µπετόνι µέχρι και 10 χιλιόµετρα στο κεφάλι -το ζεύγος ∆όµβρου έχει κάνει πηγάδια στα χωριάτα πηγάδια είναι ανοιχτού τύπου όπως τα δικά µας παλιά και πρόσφατα τα κάνουν µε γεώτρηση και χειραντλία. Είχαµε την ευκαιρία να βρεθούµε σε µία καινούρια γεώτρηση που άνοιξε ο ∆όµβρος και η χαρά των παιδιών ήταν απερίγραπτη µιας και το νερό ήταν «µάνα εξ ουρανού» -συγκινητική σκηνήµάλιστα ένα έχει αφιερωθεί στη µνήµη του ΚώσταΑποστόλη ∆όµβρου - περιττεύει να πω ότι η συµβολή της γυναίκας του ∆όµβρου είναι σε όλα τα επίπεδα. Επ' ευκαιρία ο Νίκος και εγώ δωρίσαµε ο καθένας από ένα πηγάδι και σε ένα σχολείο θρανία, γιατί τα παιδιά καθόντουσαν χάµω - ήταν ένα σχολείο σε υπόστεγο.
Γενικά οι Κενυάτες είναι καλοί άνθρωποι, όλοι χαµογελαστοί, χαιρετούν όλο τον κόσµο µε το JAMBO που σηµαίνει γεια σου.
Το πρόβληµα που έχει η χώρα, όπως και όλες οι Αφρικανικές, είναι το θέµα των υποδοµών, δύσκολη η µεταφορά προϊόντων - το ένα µέρος παράγει πολύ καλαµπόκι αλλά είναι δύσκολο να µεταφερθεί παντού και έτσι υπάρχει πείνα. Το κυρίως φαγητό τους είναι καλαµπόκι µε ζάχαρη και φυτικό λάδι.
Safari Η λέξη σηµαίνει µακρύ ταξίδι - στα Αραβικά. Παλιά ήταν κυνήγι άγριων θηρίων, τώρα έχει το νόηµα της παρατήρησης και φωτογράφησης ζώων και άγριας φύσης. Η Κένυα είναι γνωστή για το σαφάρι της. Συνήθως είναι δύο ηµέρες, εµείς το κάναµε σε µία, αλλά σηκωθήκαµε στις 4 το πρωί. Είµαστε, όµως, τυχεροί γιατί είδαµε σχεδόν όλα τα µεγάλα ζώα, όπως ελέφαντες, λιοντάρια, ιπποπόταµους, µπούφαλο, καµηλοπάρδαλεις, εκτός από τσιτάχ. Μπήκαµε σε ένα ειδικό τζιπ που ανοίγει από πάνω και είναι προστατευµένο (και φυσικά απαγορεύεται να βγει κανείς έξω) και πήγαµε στις πιο διάσηµες περιοχές για σαφάρι που λέγεται Τsavos και κάναµε περίπου 500 χιλιόµετρα σε χωµατόδροµο (όµως καλής ποιότητας) από ένα κόκκινο χρώµα που είναι σαν πέτρα και µπορείς να αναπτύξει κανείς ταχύτητα µέχρι και 100 χιλ/ώρα. Το Τsavos έχει τους περισσότερους ελέφαντες στον κόσµο και εκεί έγινε ο πόλεµος των ελεφαντόδοντων όπου 5.000 ελέφαντες σκοτώθηκαν, πριν 20 χρόνια περίπου.
Μέσα από το πάρκο όπου γίνεται το σαφάρι περνάει και ο σιδηρόδροµος, κατά µήκος του ποταµού. Όταν κατασκέυαζαν τη γέφυρα -λέει η παράδοσηδύο τεράστια λιοντάρια έφαγαν 120 εργάτες… Επειδή το συντοµεύσαµε το σαφάρι (αντί σε δύο µέρες, το κάναµε σε 16 ώρες) είµαστε συνεχώς µέσα στο τζιπ διασχίζοντας αυτό το τεράστιο πάρκο. Σε ένα σηµείο είδαµε δύο ελέφαντες, πλάι στον δρόµο, τους προσπερνάµε και ενώ άρχισαν να διασχίζουν το δρόµο κάθετα στρέφουν 90 µοίρες και έρχονται µε µεγάλη ταχύτητα «ινδική επέλαση» ελεφάντων εναντίον µας, όλοι φοβηθήκαµε και φυσικά και ο οδηγός και ο αστυνοµικός. Είναι απίστευτο πόσο γρήγορα µπορούν να τρέξουν µέχρι 45 χιλ./ώρα - συνήθως το κάνουν όταν έχουν τα µικρά µαζί τους. Ρώτησα τον οδηγό και µου είπε ότι δεν γίνεται συχνά αυτό. Μπορούσαν δηλαδή να αναποδογυρίσουν το τζιπ. Στις όχθες του ποταµού ήταν ένα κατάστηµα µε είδη δώρων - κατεβήκαµε λίγο στις όχθες του ποταµού µε τον Νίκο και βλέπουµε ένα τεράστιο κροκόδειλο στην όχθη - 3,5 µέτρα, ήταν σαν ψόφιος, τον πλησιάσαµε γύρω στα 12 µέτρα από ψηλά στην όχθη, ο Νίκος του πέταξε ένα πετραδάκι και πηδάει απότοµα σε ύψος γύρω στον 1,5 µέτρο - ένα παιδάκι που ήταν εκεί, γύρω στα 15, µας είπε ότι είναι πολύ επικίνδυνο και ότι έφαγαν πρόσφατα κάποιον - πάντως τον Νίκο µε εκτεταµένες περιφέρειες (ευρύχωρος κατά Λαζόπουλο) τον κοίταξε σαρκαστικά και πήδηξε πάνω του…
Στο Νίκο κατά την διάρκεια του ταξιδιού µας αλλά και στο σαφάρι, του είχα δώσει σαν βοηθός «ρεπόρτερ» µου, να µου περιγράψει τις Κενυάτισσες - ατόφια λόγια του έλεγε και ξανάλεγε και κοιτούσε και την Κενυάτισσα που ήταν µαζί µας στο σαφάρι στυλίσια σώµατα, ευθυτενείς, καλογυµνασµένες, επιδερµίδα σοκολατένια, άσπρα δόντια (τα πλένουν και µε ένα ειδικό χόρτο), µάτια µεγάλα και συναρπαστικά και δεν παρέλειπε να πει «αχ να ήταν η Ελένη µου…(γυναίκα του) να τις έβλεπε» - βασικό µοντέλο του ήταν η νύφη που παντρέψαµε αργότερα. Το σαφάρι µας διήρκεσε 16 ώρες περίπου, είµαστε ειδική αποστολή, µία Κενυάτισσα σαν και αυτές που περιέγραψε ο Νίκος, ένας αστυνοµικός µε όπλο, ένας άλλος συνοδός της Κενυάτισσας ή µάλλον αυτή συνοδός του - µπορεί να ήταν και νοσοκόµα του - ο Νίκος και εγώ - ο αστυνοµικός ήταν για ασφάλεια γιατί φύγαµε νύχτα. Είµαστε οι µόνοι που είχαµε αστυνοµικό µε αυτόµατο όπλο και ένας Oλλανδός µε µία Κενυάτισσα, πολύ ερωτευµένοι, στο τέλος της ηµέρας τους πάντρεψα - α λα Ελληνοκαθολικά πρώτα µε ερώτηση «Έρικ θέλεις για σύζυγο την Τερέζα - ναι - και αντίστροφα και µετά έψαλλα το Κύριε ο Θεός ∆όξα και τιµή στεφάνωσαν αυτούς», ο Νίκος ήταν κουµπάρος, η κουµπάρα νέα, ο κουµπάρος θα χρειαζόταν σύντοµα ενισχύσεις, αυτή την πλάκα την πήραν σοβαρά και επιτάχυναν την απόφαση τους για γάµο - αυτός δούλευε στο Ντουµπάι, πήρε µετάθεση Σιγκαπούρη και θα την πάρει µαζί του - ελπίζω να έκανα χρηστή πράξη επιβεβαίωσης, επισφράγισης απόφασης γάµου… Κάναµε καλή παρέα, το µεσηµέρι φάγαµε µαζί στην ζούγκλα - ο οδηγός µιλούσε συνέχεια στο VHF, λέω στον Νίκο τι διάβολο λέει συνέχεια - τελικά στο τέλος καταλάβαµε ότι είναι πολλά τζιπ σαφάρι µέσα στην ζούγκλα και όταν ένας εντοπίσει ωραία ζώα κοντά στον δρόµο ειδοποιεί τους άλλους. Γυρίζοντας από το σαφάρι που απέχει περίπου 160 χιλιόµετρα από το Malindi που είναι πάνω στον Ινδικό ωκεανό, παραθαλάσσιο, περάσαµε από πολλά χωριά - καλύβες και πολλά παιδιά κυρίως να ζητιανεύουν και να είναι πεινασµένα. Τους δώσαµε ό,τι είχαμε μαζί μας. Στο δρόμο βλέπαμε ανθρώπους να περπατούν στα πλάγια του δρόµου ή σε µονοπάτια παράλληλα σε γρήγορο ρυθµό, ως το πλείστον γυναίκες και παιδιά. Τότε έλυσα το αίνιγµα γιατί οι Κενυάτες κερδίζουν στους Oλυµπιακούς αγώνες, γιατί συνεχώς ασκούνται από µικρά παιδιά -µια ζωή τρέχουν…
O Απόστολος και η Ιngrid έχουν αγοράσει ένα συµπαθητικό σπίτι στο Malindi κοντά στις όχθες του µεγάλου ποταµού. Πάνω στη παραλία που µοιάζει µε ελληνική, όλο άµµο, πολύ καλή για κολύµβηση, χωρίς κίνδυνο της παλίρροιας και χωρίς κοράλλια. Τα σπίτια έχουν µία ειδική κατασκευή και µία τεράστια στέγη από ειδικό χόρτο, η οποία κάθεται σαν ένα τριγωνικό καπέλο πάνω από το σπίτι σαν αντίστρο φη πυραµίδα το ύψος της οποίας από τον πάνω όροφο του σπιτιού στο κέντρο φτάνει έως 5 µέτρα - έτσι είναι όλα τα σπίτια - έχει ένα τέλειο σύστηµα αερισµού και δροσιάς χωρίς να αφήνει τον ήλιο να µπαίνει πουθενά. Κολυµπήσαµε µε τον Απόστολο στον Ινδικό ωκεανό κάτω από το σπίτι του - O Νίκος ασκώντας γεροντοαθλητισµό πήγε πολύ βαθειά και αρχίσαµε να του φωνάζουµε να γυρίσει - ο Απόστολος του λέει εδώ στις όχθες του ποταµού κάπου-κάπου έρχεται και κανένας ιπποπόταµος. Έχουν τόσο δυνατό στόµα που σε κόβουν στη µέση… Παρατηρήσαµε ότι οι ντόπιοι ξέρουν πώς να προστατευθούν και έχουν συνηθίσει τον κίνδυνο όπως κάποιος συνηθίζει τον πόλεµο όταν µείνει αρκετές µέρες στη ζώνη του πολέµου. Τα highlights του οδοιπορικού είναι τα δύο χαµένα λουριά που τελικά ήταν ένα.
Φτάνοντας από Ντουµπάι στο Ναιρόµπι, έπρεπε να περάσουµε από το immigration και το τελωνείο. O Νίκος πέρασε γρήγορα, εγώ έπεσα σε έναν υπάλληλο «τα ζώα µου αργά» καθυστέρησα 1,5 ώρα και έπρεπε να πάµε από το διεθνές στο εθνικό αεροδρόµιο - χρόνος τσίµα-τσίµα - τρέχοντας αλά Κενυάτικα - περνάµε το x-ray γρήγορα, κάνουµε check-in τις δύο βαλίτσες µας - ο Νίκος λέει «ρε το λουρί µου το άφησα στο x-ray» κοιτάω και εγώ όπως ήµασταν πανικόβλητοι - λέω και εγώ το δικό µου - πάµε πίσω στο xray αν το είχαµε αφήσει - του Νίκου ήταν εκεί το δικό µου δεν ήταν - τελικά το φορούσα - γυρίζοντας πίσω µέσα σε ένα λεπτό, πάω να πάρω το βαλιτσάκι µου και δεν ήταν εκεί. Πανικός - οι βαλίτσες είχαν φύγει και έπρεπε να ταξιδέψουµε - τελικά έφυγε ο Νίκος µόνος µε τις βαλίσες, εγώ έµεινα εκεί για το βαλιτσάκι το οποίο είχε τα φάρµακα µου.
Σ' αυτά τα ταξίδια, σε υποανάπτυκτες και άγνωστες χώρες, πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός και οργανωµένος. Έχω ετοιµάσει κάποιες "συµβουλές προς ταξιδιώτες" (µεταξύ άλλων και πως βρήκα το βαλιτσάκι µε τα φάρµακα) καθώς και το οδοιπορικό του ενδιάµεσου σταθµού µας, στο Ντουµπάι, που θα τα γράψω στο επόµενο φίλο. Η χρησιµότητα αυτών που θα σας πω είναι βέβαιη αφού ο Νίκος και εγώ γυρίσαµε στη Βούλα "αφάγωτοι"…
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ Οδοιπορικό ρεπορτάζ στο Ντουμπάι Ο Βύρων Τοµάζος διηγείται τις εµπειρίες του από την πολυσυζητημένη Αραβική χώρα
Τips Σε τέτοιες στιγµές άρχισα να εφαρµόζω µεθόδους αυτοσυγκέντρωσης και ενέργειες που πρέπει να κάνω (κάθισα για πέντε λεπτά και αυτοσυγκεντρώθηκα): 1. θα πάω πίσω στο immigration. 2. θα πάω στην Υπηρεσία Απολεσθέντων και θα κάνω ανακοίνωση ότι χάθηκε βαλιτσάκι µε φάρµακα. 3. θα µάθω ποιο είναι το πλησιέστερο φαρµακείο της πόλης, να πάω να βρω τα βασικά. 4. θα στείλω µήνυµα να µου τα στείλουν µε DHL. Πήγα στο immigration µήπως τα είχα αφήσει εκεί και µετά στην Υπηρεσία Απολεσθέντων και είχα την φαεινή ιδέα να τους επιρρίψω ευθύνες ότι, σύµφωνα µε τους διεθνείς κανονισµούς, όταν υπάρχει µία ξεχασµένη βαλίτσα πρέπει να την εντοπίσει η ειδική υπηρεσία, καταφέρνοντας να γίνει ανακοίνωση λόγω του επείγοντος, Περίµενα µισή ώρα πιέζοντάς τους - δεν γινόταν τίποτα - τελικά το έφερε κάποιος υπάλληλος του αεροδροµίου µασηµένα λόγια - λέει ήταν στο check-in - αυτοί προφανώς το πήραν τα λίγα δευτερόλεπτα που πήγαµε εµείς για τις ζώνες µας -η χαρά µου ήταν απερίγραπτηδιότι, εκτός από φάρµακα, είχα και άλλα πράγµατα - ποτέ βέβαια δεν µεταφέρω χρήµατα ή διαβατήρια στις χειραποσκευές. So what?? Γιατί γράφω όλη αυτή την ιστορία ? Εδώ και πενήντα χρόνια ταξιδεύω στις πιο απίθανες χώρες, ακόµη παλιότερα παίρνοντας και τρένο στην Γιουγκοσλαβία έµενα 12 ώρες ξεχασµένος µέσα σε ένα βαγόνι διάφορες άλλες περιµένοντας σε Lagos, Uganda, Σοβιετική Ένωση, και έχω τα κάτωθι tips (συµβουλές): 1. Μόλις φτάσετε, ρωτήστε γενικές πληροφορίες όπως πόσο µακριά είναι το αεροδρόµιο από την πόλη, πόσο κοστίζει το ταξί (αν είναι δυνατόν κόστος ανά χιλιόµετρο), αν υπάρχουν άλλα µέσα διαθέσιµα (τρένο, λεωφορείο κλπ), αν υπάρχουν ταξίµετρα κ.λ.π. 2. Πηγαίνετε όσο µπορείτε νωρίτερα, κάνετε check in, πιείτε ένα καφέ αν πάτε νωρίς διότι αν συµβεί κάτι, τότε πανικοβάλλεστε και στον πανικό κάνετε και άλλες λανθασµένες κινήσεις. 3. Τα χρήµατα και διαβατήρια επάνω σας στις δύο εσωτερικές τσέπες -λίγα χρήµαταπάντα έχω σακάκι µε εσωτερικές τσέπες. Ποτέ µέχρι τώρα δεν µε έχουν κλέψει, παρόλο που µε έχουν πλησιάσει δύο φορές νέες κοπέλες κλέφτρες - µία Σπανιόλα και µία Ρωσίδα έβαλαν τα χέρια τους στις πλαϊνές τσέπες αλλά όχι στις µέσα. 4. Σε υποανάπτυκτα µέρη πηγαίνετε µε γκρουπ ή φροντίστε κάποιος να σας παραλάβει - χρησιµοποιείτε επίσηµα ταξί -αν δεν υπάρχουν επίσηµα ταξίβρείτε ένα ταξιτζή γέρο, µικρόσωµο που να είναι του χεριού σας, όχι κανένα γορίλα !!! Ειδικά να πάτε µακρυνή απόσταση έξω από την πόλη. Μία φορά ήµουνα στην Αίγυπτο µαζί µε έναν Άγγλο και θέλαµε να διασχίσουµε την έρηµο από το Κάιρο στο Πορτ Σάιντ επί Νάσερ. Βγήκαµε έξω να παζαρέψουµε, τελικά παίρνω το πιο ακριβό - µου λέει ο Άγγλος "Βύρωνα, τι κάνεις; Είσαι τρελός;" "Όχι" είπα - "θες να µείνεις ζωντανός; Αυτός είναι ένας γέρος του χεριού µας" - και πράγµατι, έτρεχε σε ένα παλιόδροµο σαν να ήταν στο autobahn του Μονάχου, και του λέω "πήγαινε πιο αργά" αλλά τίποτα, τον πιάνω από το σβέρκο, πιάνεται και στα χέρια µε τον Άγγλο - κατεβαίνουµε - και τότε του λέµε «θέλουµε να παραµείνουµε ζωντανοί». «Byron - είπε ο Άγγλος - είσαι φοβερός είχες δίκιο» και του λέω «τίποτα - το ξέρω από αλλού». 5. Το βράδυ κυκλοφορείτε πάντα µε ταξί και µε παρέα, το ταξί να το έχει καλέσει το ξενοδοχείο (αποφεύγετε το περπάτηµα) να κάθεστε στο πίσω κάθισµα και όχι δίπλα στον ταξιτζή. 6. Απαραίτητα φάρµακα (δύο ηµερών) ή έγγραφα κλπ. πάντα στη µέσα τσέπη του σακακιού. 7. Αν χρειαστεί να βγείτε το βράδυ να περπατήσετε σε οποιαδήποτε πόλη βάλτε σε µία τσέπη σας 100 ευρώ ή $ - αν σας σταµατήσει κάποιος ναρκοµανής του δίνετε αυτά τα χρήµατα - µου έχει συµβεί δύο φορές - µία στο Άµστερνταµ και µία στο Αµβούργο βράδυ (ποτέ χωρίς τουλάχιστον 100 ευρώ). Ήµουν µε άλλους και κάλυψα και αυτούς (εκείνοι είχαν µόνο πιστωτικές κάρτες µαζί τους) αν ήταν µόνοι πιθανότατα να τους είχαν χτυπήσει. 8. Σε όλα σχεδόν τα ξενοδοχεία υπάρχουν χρηµατοκιβώτια, άρα είναι καλό να τα χρησιµοποιούµε µέσα στα δωµάτια. Είναι πολύ απλά στον χειρισµό. Την τελευταία βραδιά όµως πρέπει να τα βγάζετε από το χρηµατοκιβώτιο και να τα βάζετε στο σακάκι σας ή στην τσάντα σας. 9.∆εν ταξιδεύετε ποτέ µε ακριβά ρολόγια, δακτυλίδια ή ρούχα (µιλάµε κυρίως για χώρες τρίτου κόσµου). Αυτά µένουν στο σπίτι. 10. Σε µπαρ νυχτερινά πηγαίνετε πάντα µε τουλάχιστον 1 άτοµα ακόµα. O δεύτερος είναι µεγάλη ασφάλεια, µην βγάζετε το πορτοφόλι και πολλά χρήµατα. 11. Μέσα στις χειραποσκευές έχουµε πάντα µια µάλλινη φανέλα µε κουµπιά -χρήση ως γιλέκοπιζάµα το βράδυ. Στο αεροδρόµιο, καθώς και σε πολλούς ανοικτούς σταθµούς τρένων συνήθως κάνει κρύο και σε κάποιες περιπτώσεις µπορεί να τύχει να µην υπάρχει κλιµατισµός στο ξενοδοχείο (όπως µου είχε τύχει παλαιότερα στη Νορβηγία), οπότε είναι καλό να έχετε µαζί σας σε περίπτωση που καθυστερήσουν οι βαλίτσες σας, αλλά και για οποιαδήποτε περίπτωση. 12. Τα εισιτήρια δεν τα αφήνουµε ποτέ στο κοµοδίνο κλπ. Τα έχουµε πάντα σε ένα µέρος όπου δεν υπάρχει περίπτωση να τα ξεχάσουµε. Στην περίπτωση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, σηµειώνουµε πάντα τον αριθµό του. Έτσι εξαλείφουµε την περίπτωση να βρεθούµε στη δύσκολη θέση του να βρεθούµε στο αεροδρόµιο χωρίς εισιτήριο..
Στο περασµένο άρθρο που έγραψα για την Κένυα, είχα γράψει µια πλάκα που έκανα στο σαφάρι γιατί πιστεύω πως όταν κανείς πηγαίνει για διακοπές πρέπει να έχει στο µυαλό του να κάνει και κάποιο χιούµορ για να µπορέσει να εκτονωθεί και να περάσει καλύτερα. Όταν λοιπόν κάναµε σαφάρι βλέπω 2 τζιπ σταµατηµένα στο κέντρο του σαφάρι µε ένα γκρουπ µεσήλικων γυναικών (65+) που κοιτούσαν µε ενδιαφέρον ένα λιοντάρι. Είπα λοιπόν στο οδηγό µας «σταµάτα µεταξύ των 2 αυτοκινήτων» και άρχισα να φωνάζω δυνατά « Ω θεέ µου είµαι ο πιο ευτυχισµένος άνθρωπος του κόσµου γιατί βρήκα το αγαπηµένο µου λιοντάρι από τον Ζωολογικό κήπο του Λονδίνου!" Και γύρισαν όλες και αναφώνησαν «Ωω Θεέ µου!!». Και λέω «Γεια σας κορίτσια! Ένα αστείο ήταν, θέλω απλά να σας φλερτάρω!». Αλλά εκτός από τις κυρίες τσαντίστηκαν και οι ξεναγοί, οι οποίοι πουλούν άγρια φύση. O δικός µας οδηγός µόνο που δεν µε λυντσάρισε. Και έτσι φτάνω στο τελευταίο tip…
13. Tο χιούµορ είναι καλό, αλλά πρέπει να γίνεται στην ώρα του, προσεκτικά γιατί διαφορετικά µπορεί να γυρίσει µπούµερανγκ, ειδικά όχι χιούµορ για θρησκείες, εθνικότητες, ρατσιστικά κ.λ.π. Το πιο ανώδυνο είναι γενικά για το sex αλλά και εκεί χρειάζεται προσοχή.
Dubai Σε προηγούµενο τεύχος σάς είχα υποσχεθεί ότι θα σας γράψω µερικά λόγια για το Dubai δεδοµένου ότι το ταξίδι µας προς την Κένυα συµπεριλάµβανε και αυτή τη χώρα σαν ενδιάµεσο σταθµό, όπου µείναµε περίπου δύο ηµέρες (µια πηγαίνοντας και µια γυρίζοντας). O Νίκος ο Μαλίρης, ο συνοδοιπόρος µου και ήρωας µου είχε περάσει από το αεροδρόµιο, αλλά δεν είχε βγει ποτέ έξω. Πάντα για δουλειές, ως συνήθως, δεν είχε τον χρόνο. Ενώ τώρα, που και αυτός και εγώ για πρώτη φορά πηγαίναµε σε 100% ταξίδι αναψυχής µόνοι µας, τον είχε πιάσει µανία να δει το Dubai µέρα νύχτα, και παρέσυρε και εµένα τον φουκαρά… Για το Dubai, όπου σίγουρα πολλοί από τους αναγνώστες έχουν πάει ή έχουν περάσει από το αεροδρόµιο, µπορούν να γραφούν πολλά - εγώ θα προσπαθήσω να σας σκιαγραφήσω αυτά που µας έκαναν περισσότερο εντύπωση ή αξίζει να δει κανείς όταν αποφασίσει να πάει. Τι να πρωτοπείς για το Dubai; Εκεί βλέπεις την τεράστια δυνατότητα του χρήµατος να κατασκευάζει µυθικά τεχνικά έργα! O αρχικός πληθυσµός της χώρας (οι ιθαγενείς) παλιά ήταν νοµάδες, κτηνοτρόφοι, ψαράδες και ασχολούνται και µε το pearl diving το οποίο είχε µεγάλη αξία µέχρι το 1930 που βγήκαν τα cultivated pearls (µαργαριτάρια) και έπεσε αυτή η αγορά. Το κλίµα είναι θερµό, τροπικό, υπάρχει λίγη βροχόπτωση και οι τεράστιες ποσότητες νερού που απαιτούνται προέρχονται ως επι το πλείστον από αφαλάτωση. O τουρισµός του έχει ανέβει την τελευταία δεκαετία από το 1 εκατ σε 5,4 εκατοµµύρια επισκέπτες - µια θεαµατική αύξηση. Τελευταία όπως θα γνωρίζετε, µια εταιρία του Dubai αγόρασε τα ναυπηγεία του Σκαραµαγκά. O πληθυσµός του Dubai είναι 1,7 εκατοµµύρια (η πλειοψηφία ξένοι) και είναι ως επί το πλείστον χαµηλού επιπέδου εργάτες από Ινδία κλπ. Το Dubai είναι ένα από τα 7 εµιράτα τα οποία δηµιουργήθηκαν µετά το 1971 που έφυγαν οι Άγγλοι από τον Περσικό Κόλπο. Τα κυριότερα από τα εµιράτα αυτά ήταν το Dubai και το Abu Dhabi. Φαγωνόντουσαν µεταξύ τους, αλλά τώρα τελευταία τα έχουν κάπως βρει. Την πόλη του Dubai διασχίζει µια ρεµατιά µε θαλασσινό νερό, η οποία διαιρεί την πόλη σε δύο µέρη - στην "Deira" και το "Bur Dubai". Το Dubai είναι από τις πιο αναπτυσσόµενες περιοχές των εµιράτων και οφείλει τη µεγάλη του ανάπτυξη στο γεγονός ότι το 1894 οι Άγγλοι έδωσαν απαλλαγή από όλους τους φόρους για όλους τους ξένους. Μια αυτοκρατορία ή έστω µια µικρή πόλη ή ένα εµιράτο, για να νιώσει τόσο µεγάλη άνθηση και ευηµερία θα πρέπει να έχει και ικανούς ηγέτες. Αυτοί λοιπόν οι ηγέτες είναι η δυναστεία των Al Maktoum. O τελευταίος -διάβασαέχει µόνο δύο συζύγους και η µια ήταν από το βασίλειο της Ιορδανίας.
Burj Al Arab Όπως προανέφερα εκεί βρίσκει κανείς διάφορα φανταστικά, κυρίως τεχνικά, έργα. Ένα από τα σπουδαιότερα είναι το "Burj Al Arab". Είναι ένα ξενοδοχείο που ανεπίσηµα το λένε 5 αστέρων αλλά είναι τουλάχιστον 7, χτισµένο πάνω σε τεχνητή νησίδα. Έχει σχήµα ιστίου και φτάνει σε ύψος τα 321 µέτρα. Ένα φανταστικό κτίριο µε εσωτερική διακόσµηση και skyview bus και Κατεβαίνοντας στο υπόγειο του ξενοδοχείου µπαίνεις µέσα σε ένα πραγµατικό υποβρύχιο, δένεσαι κανονικά, ακολουθείς όλους τους κανόνες ασφαλείας και «πηγαίνεις» σε ένα εστιατόριο κάτω από τη θάλασσα, που γευµατίζεις βλέποντας γύρω γύρω ψάρια. Για το µενού το κόστος είναι περίπου 3 φορές το κόστος του δικού µας ρέστωραν "Ιθάκη". Σίγουρα είναι για µούρηδες που θέλουν να εντυπωσιάσουν τη φίλη τους και για δηµοσιογράφους όπως εµένα!
Burg Galigah Άλλο αξιοθέατο είναι ο "Burg Galigah", ο πιο ψηλός πύργος στον κόσµο τελείωσε τον Ιανουάριο του 2010, µε ύψος 828 µέτρα και 160 ορόφους. Μέσα σ’ αυτόν είναι το πιο ψηλό τζαµί στον κόσµο και η πιο ψηλή πισίνα.
Dubai Ski Dome Το "Dubai Ski Dome" είναι ένα κλειστό τεχνητό εσωτερικό χιονοδροµικό κέντρο για σκι και snowboard που έχει 6.000 τόνους πραγµατικού χιονιού, κάτι το εξωπραγµατικό. Φανταστείτε τι ηλεκτρική ισχύς χρειάζεται για να ψυχθεί αυτό το συγκρότηµα στο οποίο υπάρχουν δύο πίστες! Και εκεί πήγα σαν δηµοσιογράφος… Ήταν µια συναρπαστική εµπειρία! Με 40 βαθµούς εξωτερική θερµοκρασία πήγα και πήρα µπουφάν, ισοθερµικά, µπότες, σκι, γάντια και ανέβηκα κανονικά τις σκάλες µε τα σκι και πήγα στην πίστα. Είχε πολύ κόσµο, αλλά οι περισσότεροι άσχετοι από σκι. Επειδή έχω το DNA του δασκάλου, βρήκα κάτι νέα παιδιά που κλαίγανε, πήγα και τους έδειξα και σιγά σιγά τα βοήθησα να κατέβουν…
Palm islands Ένα επίσης εντυπωσιακό µέρος είναι τα Palm islands (φοινικονήσια) που έχουν σχήµα φοίνικα, στο οποίο έχει προβλεφθεί η κατασκευή εµπορικού και οικιστικού συγκροτήµατος.
World (Archipelago) Επίσης, έχει αρχίσει να κατασκευάζεται ένα massive τεχνητό αρχιπέλαγος αποτελούµενο από 300 νησίδες το οποίο θα έχει το σχήµα του κόσµου όπως αυτός φαίνεται από το διάστηµα. Τώρα πρόσφατα έχει χτιστεί στο Dubai το "Terminal 3", ένα από τα πιο εντυπωσιακά στον κόσµο. Σαν κύριο στοιχείο είναι χιλιάδες κολώνες τοποθετηµένες σε µεγάλη αρµονία και φαντασία, που ξεκουράζει το µάτι σαν τους κίονες του Παρθενώνα. Θα έλεγε κανείς πως η νυχτερινή ζωή θα είναι περιορισµένη λόγω του Ισλάµ, όµως υπάρχει έντονη νυχτερινή ζωή, µπαρ, εστιατόρια, τεράστια shopping centers και malls. O Νίκος λέει ότι στα νυχτερινά κέντρα η αλκοόλη, η διακόσµηση, το επιλεγµένο προσωπικό και τα κορίτσια είναι επίσης πρώτης τάξης (κατά Νίκο πέντε αστέρων). ∆εν αισθάνεται κανείς καθόλου ότι είναι σε αραβικό κράτος. Όπως προανέφερα είναι free zone, όµως δεν βρήκαµε φτηνά πράγµατα. Oι φίρµες οι µεγάλες είναι αρκετά τσουχτερές. O Νίκος πήγε να πάρει ένα µπουφάν µούρικο, που είδε σε µία βιτρίνα, πήγε µέσα αλλά του είπαν 450 ευρώ. Και αφού ήταν για τον ίδιο, δεν το πήρε… Άρα και τα µούρικα εκεί ακριβά είναι και γενικά νοµίζω ότι έχει χάσει την αίγλη την παλιά που υπήρχαν διαφορές στα ρολόγια "Rolex" και λοιπά. Όπως είδατε και στα tips που σας είπα, στα ταξίδια δεν αγοράζουµε ακριβά πράγµατα γιατί δεν έχουν εγγύηση, είναι δύσκολο να εφαρµοστεί. Αξίζει τον κόπο να πάει κανείς στο Dubai. Πρέπει όµως σίγουρα να πάει µε οργανωµένο γκρουπ και να έχει προσυµφωνήσει τις τιµές γιατί µπορεί να του βγει πολύ ακριβό. Εγώ την έχω πατήσει – Πήγα σε µια έκθεση στα Εµιράτα, δεν είχα κλείσει πριν και πλήρωσα 8 φορές παραπάνω το ξενοδοχείο. Και λέω 8 φορές παραπάνω γιατί στο ξενοδοχείο που πήγα τελευταία φορά µου φούσκωσαν την τιµή παράφορα. Και µέσα στο ασανσέρ βλέπω κάτι κορίτσια πάλι αµερικάνες και λέω «Hi girls, µπορώ να σας ρωτήσω µια αδιάκριτη ερώτηση; Πόσο πληρώνετε;» και λένε 80 δολάρια… Όπως γνωρίζετε η οικονοµική κρίση χτύπησε αρκετά το Dubai γιατί εξαρτάται πολύ από τον τουρισµό, οι κατασκευές που γινόντουσαν και έγιναν (δεν υπήρχε µέρος να σταθείς και να µην δεις 4-5 γερανούς) µειώθηκαν δραστικά, η κρίση τους χτύπησε πολύ, το Αµπου Ντάµπι, οι παλιοί άσπονδοι φίλοι βοήθησαν για να αποφευχθεί η χρεοκοπία και τώρα είναι σε ένα στάδιο ανάρρωσης. Βέβαια τώρα µε την κρίση καλό είναι να µένουµε στην Ελλάδα που είναι πιο ωραία από οποιοδήποτε άλλο µέρος και κάθε ευρω να µένει σε εµάς. Κρατήστε τις σηµειώσεις µου και τα tips µου για µετά την ανάκαµψη. Με καλούς οιωνούς και µε µεγάλη προσπάθεια από όλους μας θα έρθει σε τουλάχιστον τέσσερα χρόνια, κατά τη γνώμη μου, αλλά θα έχει επιτευχθεί ένα διαχρονικό έργο για την οικονοµία. Έργο το οποίο έπρεπε να το είχαµε κάνει δεκαετίες πριν. Αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ. Μη χάνετε ούτε το κέφι σας ούτε το θάρρος σας, έχουµε DNA διαχρονικό και όταν δούµε ως έθνος ότι κινδυνεύουµε, τότε κάνουµε θαύµατα. Έτσι και εδώ θα νικήσουµε.
Χρειάζεται win win spirit, όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες υπομονή, οικονοµία, σύνεση, κέφι για δουλειά και παραγωγικότητα, θα µας βγάλουν από την κρίση.