Σ' αυτό το άρθρο µου, αφορµή ήταν το εξώφυλλο του Time Magazine, όπου έχει µια πανέµορφη κοπέλα µε ένα T-Shirt , µε κλειστά τα µάτια και φαίνεται οτι σκέφτεται ή διαλογίζεται.
Αυτό το άρθρο µε εντυπωσίασε, γιατί αν και είναι αρκετά επιστηµονικό, το βρήκα πολύ κατανοητό, απλό και χρήσιµο. Ξέρω ότι αρκετοί από τους αναγνώστες µου που γνωρίζουν τα τρικ της γραφής µου που ορισµένα είναι δανεισµένα από τον Ψαθά, θα πουν «∆εν τα αφήνεις αυτά ρε Βύρωνα; Η κοπέλα σε τράβηξε!!!».
Εγώ το οµολογώ ουδείς φυσιολογικός αποστρέφεται να βλέπει το ωραίο…
Αυτά που έγραφα πριν δεν είναι του Ψαθά όλα, είναι από σεµινάρια στο πως να µιλάς, να κάνεις δηλαδή την αρχή της οµιλίας ή του γραψίµατος. Είναι το ΧO-ΧΑΜ που λένε οι Αµερικάνοι το ξεχασµούρισµα του ακροατηρίου, το ξύπνηµα για να τραβήξει την προσοχή. Ελπίζω να τα κατάφερα να σας τραβήξω την προσοχή σας µέχρι τώρα. Κι εδώ ισχύει η ρήση του αξέχαστου φίλου µου, του παντογνώστη Γιώργου του Shon-Shon (σέν-σέν), αυτός που έλεγε πάντα σέν-σέν (ωραία-ωραία) όταν δεν καταλάβαινε τους Γερµανούς και είπε το περίφηµο «κάτι ξέρεις κι εσύ» σε ένα γνώστη της οικονοµίας ο οποίος εξέφρασε τη γνώµη του για ένα οικονοµικό θέµα. Κάτι «δεν ξέρω» κι εγώ γι αυτό το θέµα πάλι - στα Αγγλικά γράφεται “MindfulRevolution” θα το µεταφράσω ώς η επανάσταση της συναίσθησης, του προσεκτικού-συγκεκριµένου τρόπου του τί κάνουµε σε συνδυασµό µε το διαλογισµό.
Έχει αρχίσει λοιπόν µια επανάσταση που εξαπλώνεται µε γρήγορο ρυθµό και αφορά µια πανάρχαια τεχνική του διαλογισµού για να µας χαλαρώνει, η οποία τώρα βρίσκει κατάλληλο κλίµα µιας και είµαστε όλοι στη συνεχή πρίζα λόγω των computers, τα Ι-phone, της ευρείας ανταγωνιστικότητας που την καθιστά αφόρητη η παγκοσµιοποίηση. Παλιά θυµάµαι όταν φεύγαµε από τη δουλειά και τα σαββατοκύριακα κλείναµε τον διακόπτη και ήµασταν µε την οικογένεια και τους φίλους. Τώρα δε συµβαίνει αυτό, µε τα κινητά µας βρίσκουν παντού και πολλές εταιρείες (λόγω των πελατών τους) απαιτούν οι συνεργάτες τους να τα έχουν ανοικτά σε 24ωρη βάση. Πέρα από αυτό, όλοι λέµε και το εννοούµε ότι δεν έχουµε χρόνο, όµως πιστεύω οτι αυτό είναι θέµα οργάνωσης. Ακόµα και ο πρόεδρος των Ηνωµένων Πολιτειών, κανονίζει να έχει ελεύθερο χρόνο, είναι λοιπόν θέµα προγραµµατισµού.
Έρχεται λοιπόν αυτή η τεχνική σαν µια όαση στη ζωή µας. Είναι η τεχνική του διαλογισµού της συναίσθησης, µια πανάρχαια τεχνική που µπορεί να µειώσει το stress, να µας χαλαρώσει, να λύσει τα προβλήµατα της ψυχής χωρίς φάρµακα µε σωστές αναπνοές. Όπως λέει και η Βάσια Νούσια.
O πατέρας της σύγχρονης αναβίωσης αυτής της τεχνικής είναι ο Jon Kabat - Zinn, πρίν τριάντα χρόνια, είναι µια ψυχοθεραπευτική τεχνική, η οποία εξελίσσεται ως ελπιδοφόρο µέσω κατά της κατάθλιψης και του stress, η οποία βασίζεται κυρίως στη γνώση και τη συναίσθηση χρησιµοποιώντας τεχνικές διαλογισµού µε απλές κινήσεις, ασκήσεις αναπνοής, κινήσεις Γιόγκα και του Τσι Κούνγκ, µε σκοπό να µας κάνουν να αποκτήσουµε συναίσθηση του εαυτού µας, να απολαµβάνουµε κάθε στιγµή της ζωής (Amor Fati - Νίτσε) και να έχουµε τον έλεγχο του σώµατος και του µυαλού µας, να βλέπουµε την ευτυχία δίπλα µας να απέχει µόνο ένα αγκάλιασµα-το αγκάλιασµα του άλλου.
Με τον διαλογισµό, µαθαίνουµε να µπαίνουµε σε µια κατάσταση πλήρους συνειδητότητας και να ελέγχουµε όλα όσα συµβαίνουν γύρω µας.
Όπως προανέφερα, πλέον η τεχνική έχει ευρεία διάδοση και σε αρκετές εταιρείες φτιάχνουν ειδικούς χώρους για διαλογισµό. Για να µιλήσω και για την αφεντιά µου, φαίνεται οτι έχω τη δυνατότητα του ανεξήγητου µικροδιαλογισµού, απο µικρός έχω τη δυνατότητα της αυτοσυγκέντρωσης και να αποµονώνω το περιβάλλον σε τέτοιο βαθµό, που µικρό οι γονείς µου µε πήγαν στον ωτορινολαρυγγολόγο γιατί δεν άκουγα. O γιατρός µε εξέτασε και είπε οτι έχω τη δυνατότητα αυτοσυγκέντρωσης και αυτό µε βοήθησε πολύ στις σπουδές και στην καριέρα µου. Τώρα που διάβασα όλα αυτά, συνειδητοποίησα οτι είναι ενας αυτοσχέδιος διαλογισµός - βέβαια θα ήταν πιο αποδοτικός αν είχα κάνει ορισµένα µαθήµατα, γιατί αυτή η τεχνική είναι ώς επι το πλείστον επίκτητη. Όπως ο συνιδρυτής της AppleoSteveJobsέλεγε οτι η συµµετοχή στη διαλογισµική πρακτική είναι άµεσα υπεύθυνη για την ικανότητα του να συγκεντρώνεται και να αγνοεί παρενοχλήσεις.
Είναι πλέον επιστηµονικά αποδεδειγµένο και διδάσκεται στα επιχειρησιακά σεµινάρια όταν κάποιος κάνει πολλά πράγµατα µαζί δεν είναι αποδοτικός! Πρέπει να συγκεντρωνόµαστε σε ένα πράγµα κάθε φορά για να βρούµε τη λύση, αυτό παθαίνουν οι ωραίες γυναίκες και ωραίοι άνδρες, τους κυνηγούν πολλοί - πολλές και στο τέλος µένουν στο ράφι. Όπως και οι κυνηγοί που κυνηγούν πολλούς λαγούς και δεν πιάνουν κανέναν.
Στο Άγιο Όρος έχουµε αρκετές φορές συζήτηση για τη νοερά προσευχή και αυτό που κάνουν οι καλόγεροι που επαναλαµβάνουν συνεχώς το «Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησον µε» νοµίζω οτι είναι και αυτό ένα είδος διαλογισµού για να αποµακρύνουν τις κακές σκέψεις και να αποµονώνουν το µυαλό από τις παρενοχλήσεις.
Για να γίνω πιο σαφής θα αναφέρω 2-3 παραδείγµατα που γράφει το περιοδικό “Time”, το ένα είναι περί σταφίδας:
«Παίρνουµε µια σταφίδα και την παρατηρούµε µέσα στη παλάµη του χεριού µας, δεν φαίνεται και τόσο ελκυστική αλλά όσο την εξετάζουµε τόσο παρατηρούµε λεπτοµέρειες που δεν είχαµε δεί πρίν. Σιγά - σιγά παρατηρούµε ότι το δέρµα της αστράφτει. Κοιτάζοντας πιο κοντά βλέπουµε µια µικρή εσοχή απο όπου κάποτε κρεµόταν απο τη κληµαταριά. Τελικά τη βάζουµε στο στόµα µας και κυλάµε αυτό το ρυτιδιασµένο σχήµα ξανά και ξανά και µε τη γλώσσα µας νιώθουµε τη µαλλιαρή υφή του. Μετά απο λίγο την ανεβάζουµε στα δόντια µας και την κόβουµε στα δύο, στη συνέχεια τη µασάµε πολύ αργά.
Τρώµε µια σταφίδα…, αλλά για πρώτη φορά στη ζωή µας το κάνουµε µε διαφορετικό τρόπο το κάνουµε συνειδητά και προσεγµένα. Όλη αυτή η εµπειρία µπορεί να φαίνεται ανόητη αλλά είµαστε στην πορεία µιας δηµοφιλής πλέον εµµονής στην τεχνική της γνώσης και συναίσθησης η οποία κρύβει το µυστικό της υγείας και της ευτυχίας και δίνει κάποια λύση στο βεβαρηµένο άγχος της εποχής µας. Στοιχεία και αποτελέσµατα δείχνουν οτι υπάρχουν σαφή οφέλη.
Η άσκηση της σταφίδας δείχνει το πόσο δύσκολο είναι να συγκεντρωθούµε σε ένα πράγµα κάθε φορά. Η ικανότητα να συγκεντρωθούµε για λίγα λεπτά σε µια µεµονωµένη σταφίδα δεν είναι βλακώδης, γιατί εκεί κρύβονται τα προσόντα που χρειάζονται για να επιζήσουµε στον 21ο αιώνα.
Μια άλλη πρακτική είναι η περιπλάνηση χωρίς σκοπό. Π.χ. σε ένα δάσος, σε µια πλατεία να παρατηρείς όλα όσα δεν έχεις παρατηρήσει ποτέ και να διώχνεις τις σκέψεις της καθηµερινής ρουτίνας, στα αγγλικά λέγεται aimlesswondering-άσκοπη περιπλάνηση χωρίς κινητό, ρολόι κ.λπ.
Καινούριες επιστηµονικές µελέτες έχουν αποδείξει πως ο διαλογισµός έχει επίδραση στο ίδιο το µυαλό µας. Το µυαλό χρειάζεται εκγύµναση όπως το σώµα και ειδικά των ηλικιωµένων.
Στην εταιρεία της Google και της SilverValleyπολύς κόσµος ασχολείται µε τη τεχνική µε αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσµατα.
Η τεχνική µας διδάσκει να ενεργούµε συνειδητά και να συγχρονίζουµε σώµα και µυαλό και να βρίσκουµε χρόνο µακριά από το κινητό, ακόµα και όταν τρώµε να τρώµε συνειδητά γιατί αυτό µας ξεκουράζει και αποµακρύνει τις άλλες σκέψεις. Κάνετε λοιπόν µια προσπάθεια, θέστε το σαν στόχο, διότι γενικά στη ζωή αν δεν θέσουµε στόχους δεν κάνουµε τίποτα εποικοδοµητικό. Παλιά λέγαµε keepwalkingτώρα πρέπει να προσθέσουµε keeptrying! ∆ηλαδή συγκεντρώσου και προσπάθη σε. Αυτοί που δεν δοκιµάζουν τίποτα νέο, δεν κάνουν και τίποτα.
Σε ένα βίντεο που είδα πρόσφατα, έδειχνε τη ζωή δύο µοντέρνων ζευγαριών µε το κινητό.
Πήγαν σε ένα καφέ όλοι µαζί και αντί να µιλούν µεταξύ τους, κοιτούσαν το κινητό… µετά µπήκαν πάλι όλοι µαζί σε ένα cabrio αυτοκίνητο και αντί να κοιτάζουν τη φύση κοιτούσαν το κινητό, στο εστιατόριο το κινητό, κατά τη διάρκεια της γυµναστικής το κινητό, το πρωί µόλις ξύπνησαν το κινητό, ακόµα διερωτάται κανείς σε πόσες άλλες στιγµές της ζωής τους …κοιτούσαν το κινητό…
Άρα έχουµε ένα σοβαρό πρόβληµα µε την µοντέρνα τεχνολογία η οποία µας κρατά συνεχώς στην πρίζα, ίσως αυτή η καινούρια επανάσταση του διαλογισµού - συλλογισµού, ελαφρύνει την κατάσταση.
Πέντε βήµατα διαλογισµού και συναίσθησης
Καθήστε µε σταυρωµένα τα πόδια σε ένα µαξιλάρι στο πάτωµα ή σε µια καρέκλα. Κρατήστε την πλάτη σας ευθεία και αφήστε του ώµους σας ελεύθερους προς τα κάτω. Πάρτε µια βαθιά ανάσα και κλείστε τα µάτια σας εάν το επιθυµείτε.
Προσέξτε την αναπνοή σας. Μην αλλάζετε τον τρόπο αναπνοής σας αλλά επικεντρωθείτε στην αίσθηση της κίνησης του αέρα µέσα και έξω από τους πνεύµονές σας.
Όπως οι σκέψεις έρχονται στο µυαλό σας και σας αποσπούν την προσοχή από την αναπνοή σας, αναγνωρίστε αυτές τις σκέψεις και στη συνέχεια επικεντρωθείτε στην αναπνοή σας κάθε φορά.
Μην κρίνετε τον εαυτό σας ή προσπαθείτε να αγνοήσετε τους περισπασµούς. Η δουλειά σας είναι απλώς να προσέξετε πως το µυαλό σας περιπλανήθηκε και φέρτε την προσοχή σας πίσω στο ρυθµό της αναπνοής.
Ξεκινήστε να το κάνετε 10 λεπτά την ηµέρα για µια εβδοµάδα. όσο περισσότερο διαλογίζε στε, τόσο πιο εύκολα θα επικεντρωθείτε στο στόχο σας.
Επιπλέον βοήθεια Φορέστε ρολόι!! Έτσι θα αποφύγετε να πιάσετε το κινητό για να δείτε την ώρα και δεν θα σας αποσπάται η προσοχή από τα e-mails & τα µηνύµατα.
Όχι τηλέφωνα στο κρεβάτι!! Θα έχετε ξυπνήσει ΕΝΤΕΛΩΣ πρίν κοιτάξετε οποιαδήποτε συσκευή.
Πάρτε µια γεύση από τη φύση!! Κάντε έναν περίπατο και παρατηρήστε το περιβάλλον. Αντισταθείτε στο να αναρτήσετε φωτογραφίες στο Facebook και στο Instagram.
Το πόσο σηµαντική είναι η ξεκούραση του µυαλού το είχαν επισηµάνει όπως τα πάντα που λέει και ο Νιτσε και οι αρχαίοι Έλληνες. Σαν απόδειξη αυτού, σας παραθέτω απόσπασµα απο τον Επιτάφειο Λόγο του Θουκυδίδη προς τον Περικλή.
«Αλλά και για το πνεύµα µας έχουµε επινοήσει πολλούς τρόπους να το ανακουφίζουµε από την κόπωση. Με γιορταστικούς αγώνες και θυσίες, που έχουµε καθιερώσει καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, και ζώντας σε ευπρεπή ιδιωτικά οικήµατα. Η ευχαρίστηση που καθηµερινά απολαµβάνουµε από όλα αυτά, αποδιώχνει την µελαγχολία.»
Τεχνική συλλογισµού της αφεντιάς µου κατά της αϋπνίας Όταν στοιχειοθετούσαµε αυτό το άρθρο, έµεινε ένα κενό στο τέλος και ο Τώνης Βλαβιανός µου λέει «Βύρωνα πρέπει να γράψεις κάτι να γεµίσεις το κενό».
Έχοντας στο µυαλό µου όλα τα περί διαλογισµού, σκέφθηκα πώς όταν έχω αϋπνία κάνω ένα είδος διαλογισµού στο κρεβάτι µου.
Γυρίζω 90 µοίρες το µαξιλάρι για να σηκωθεί το κεφάλι µου πιο ψηλά και να κοιτάζει προς το στοµάχι µου.
Σταυρώνω τα χέρια µου και εστιάζοµαι σε αυτά αναπνέοντας σιγά-σιγά. Κάπουκάπου κουνάω και στριφογυρίζω τις πατούσες µου ή ανασηκώνω εναλλακτικά το ένα ή το άλλο πόδι για ξεµούδιασµα, αλλά πάντα είµαι συγκεντρωµένος στην αναπνοή µου.
Συνήθως µετά από λίγα λεπτά κοιµάµαι ! Χθές το βράδυ είχα αϋπνία, µιας και σκεπτόµουν τι θα συµπληρώσω, έκανα λοιπόν τα ανωτέρω αλλά πιο συστηµατικά µιας και είχα διαβάσει όλα αυτά. Το κόλπο έπιασε σε δέκα λεπτά !! Γύρισα στη θέση που συνήθως κοιµάµαι και µε πήρε ο ύπνος.
Αυτή η τεχνική που είναι απόρροια της τεχνικής του Jon Kabat-Zinn, είναι σε απλούστερη µορφή, έχει το προτέρηµα ότι όταν έχεις την ανάγκη να την κάνεις δεν χρειάζεται να αλλάξεις χώρο.
Η αϋπνία ταλαιπωρεί αρκετό κόσµο, λες να βρήκαµε ρε Τώνη µια ακόµη πιο απλοποιηµένη τεχνική του διαλογισµού; θα πρότεινα και στους αναγνώστες µας να το κάνουν και να µας στείλουν ένα e-mail ή και να τηλεφωνήσουν στην εφηµερίδα.
Πολλές νέες ιδέες βγαίνουν από συµπτώσεις, λέτε να έχουµε τύχη να βοηθήσουµε πολύ κόσµο;