Από το 2008 που έχει αρχίσει η κρίση όλοι έχουµε γίνει οικονοµολόγοι συµπεριλαµβανοµένης και της αφεντιάς µου.
Όλοι έχουµε γνώµη και άποψη, θετικό στοιχείο αυτό. Όµως έχουµε τόσα πολλά ακούσει συνήθως από άσχετους γιατί οι σοβαροί και οι ειδήµονες σπάνια παίρνουν θέση ή βγαίνουν στα ΜΜΕ.
Αυτό µου θυµίζει οτι όταν ήµουν φοιτητής στο Μόναχο τότε ήταν της µόδας στην ακαδηµαϊκή κοινότητα να γίνονται πολλές συζητήσεις για διάφορα θέµατα µιας και δεν υπήρχε τότε Internet και τηλεόραση.
Θυµάµαι το θέµα ήταν περί οικονοµίας και όλοι λέγαµε τις διάφορες απόψεις µας, συµπεριλαµβανοµένου και του Γιώργου "Schon - Schon" ο οποίος ήταν ένας αιώνιος φοιτητής, είχε περάσει ελάχιστα µαθήµατα, «γνώστης των πάντων», µε άποψη, πενιχρά Γερµανικά και επειδή δεν καταλάβαινε καλά τους Γερµανούς έλεγε πάντα στους συνοµιλητές του "Schon - Schon” («σεν σεν» δηλαδή «ωραία ωραία») και έτσι του έµεινε το παρατσούκλι «ο Γιώργος ο Σεν-Σεν».
O Τάκης µε διδακτορικό στα οικονοµικά, πολύ αξιόλογος, ποτέ δεν συµµετείχε ενεργά σε συζητήσεις, σε µια στιγµή όµως επεµβαίνει και λέει τη γνώµη του µε στοιχεία και αποδείξεις και ο Γιώργος ο “Schon-Schon” που δεν ήξερε ποιός είναι αυτός του λέει «µπράβο, κάτι ξέρεις κι εσύ». Από τότε αν κάνενας ειδήµονας έλεγε τη γνώµη του για το θέµα του λέγαµε «κάτι ξέρεις κι εσύ». Έτσι και µ’εµένα που γράφω αυτό το άρθρο συµβαίνει το αντίθετο - κάτι «δεν» ξέρω κι εγώ. (Eγώ µηχανολόγος είµαι).
Σίγουρα για τη δραχµή και το Ευρώ δεν είναι άσπρο-µαύρο. Υπάρχουν συν και πλην. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τι καταλαβαίνω και τι νοµίζω και ευελπιστώ να σας δώσω κάποιο έναυσµα να ασχοληθείτε κι εσείς παραπάνω γιατί όλοι πρέπει να έχουµε γνώµη επειδή οι αποφάσεις που λαµβάνονται αυτό τον καιρό είναι υψίστης σηµασίας και αφορούν όχι µόνο το µέλλον µας αλλά και το µέλλον των παιδιών µας.
Στο να αποκτήσω τεκµηριωµένες θέσεις επι του θέµατος µε βοήθησε πολύ το δελτίο οικονοµικών εξελίξεων του Ιανουαρίου της Alpha Bank, ένα για µένα αξιόλογο έντυπο από το οποίο και θα αντλήσω ορισµένα στοιχεία.
Είναι γνωστό οτι η αποσταθεροποίηση της οικονοµίας επιφέρει αύξηση του πληθωρισµού.
O πληθωρισµός ειναι η συνεχής αύξηση του γενικού επιπέδου των τιµών µέσα σε µια συγκεκριµένη χρονική περίοδο. O πληθωρισµός µπορεί να ειναι θετικός ή αρνητικός (οπότε µιλάµε για απο-πληθωρισµό) όπως στην τελευταία δεκαετία στην Ιαπωνία.
Στις χώρες που έχουν δικό τους νόµισµα ο πληθωρισµός προκύπτει συνήθως αρχικά από την αύξηση της εγχώριας ζήτησης µε συνεχή αύξηση της εγχώριας πιστωτικής επέκτασης και του ελλείµµατος του δηµοσίου τοµέα, µε χρηµατοδότηση αυτών των ελλειµµάτων κατά ένα µέρος µε µεγάλες εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό. Στη συνέχεια ο πληθωρισµός επιδεινώνεται περισσότερο από τις µεγάλες κατά κανόνα υποτιµήσεις των δικών τους νοµισµάτων, αυτών των χωρών όταν οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό αντιστρέφονται απότοµα και καταλυτικά. Το νόµισµα της κάθε χώρας αρχίζει να κλονίζεται, χάνεται η εµπιστοσύνη των εγχώριων και ξένων επενδυτών και δηµιουργούνται καταστάσεις φυγής κεφαλαίων και ταχείας υποτίµησης των νοµισµάτων αυτών των χωρών, οδηγώντας συνήθως ακόµη και σε πλήρη αποσταθεροποίηση της οικονοµίας τους.
Προς αποφυγή εκροής κεφαλαίων οι κυβερνήσεις επιβάλλουν συναλλαγµατικούς ελέγχους απαγόρευσης εξαγωγής συναλλάγµατος (οι πιο παλιοί θα θυµούνται τα γδυσίµατα στα αεροδρόµια, ειδικά στις όµορφες γυναίκες…).
Όταν µετράµε τον πληθωρισµό τον µετράµε κυρίως για ορισµένα αγαθά και υπηρεσίες. Το λεγόµενο καλάθι της νοικοκυράς ή ορθότερα του καταναλωτή.
Υπάρχουν 2 βασικά είδη πληθωρισµού: Πληθωρισµός της Ζήτησης, που οφείλεται: • Στην αύξηση της προσφοράς χρήµατος • Αύξηση δηµοσίων δαπανών • Προσδοκίες του κοινού για αύξηση του πληθωρισµού • Αύξηση της ζήτησης για εισαγόµενα προϊόντα από το εξωτερικό
Και ο πληθωρισµός της Προσφοράς, που οφείλεται: • Αύξηση µισθών ταχύτερα από την αύξηση της εργατικής παραγωγικότητας. • Αύξηση κερδών µεγαλύτερη από την αύξηση της αποδοτικότητας των κεφαλαίων. • Ανατίµηση των εισαγώµενων πρώτων υλών. • Αύξηση των συντελεστών έµµεσης φορολογίας. • O πληθωρισµός πλήττει πρώτα και καίρια τους µισθωτούς και συνταξιούχους. Π.χ. ένας εργαζόµενος που χρειαζόταν 10.000 Ευρώ για να πάρει ενα αυτοκίνητο που αντιστοιχούσε σε 6-7 µισθούς µε πληθωρισµό της τάξεως του 70%, θα χρειαστεί 10 µισθούς, άρα ο µισθός του συρρικνώνεται. «Τον τρώει ο πληθωρισµός» που λέµε.
Oι χώρες που έχουν δικό τους νόµισµα και τυπώνουν τα δικά τους χαρτονοµίσµατα πρέπει να είναι σε συνεχή εγρήγορση, να πείθουν τις αγορές οτι το νόµισµά τους έχει αντίκρυσµα. Και για προστασία του νοµίσµατός του πρέπει να έχουν συναλλαγµατικά αποθέµατα για να αγοράζουν το νόµισµά τους όταν αυτό αρχίζει να κατρακυλάει. Βλέπετε όλα στην οικονοµία είναι θέµα προσφοράς και ζήτησης.
∆υστυχώς η ευτυχώς στην παρούσα κατάσταση και συγκυρία για την Ελλάδα το Ευρώ είναι µονόδροµος. Μια επιστροφή στη δραχµή θα έχει καταστρεπτικές συνέπειες όπως παραδέχεται η πλειοψηφία των οικονοµολόγων. Θα έχουµε µεγάλη υποτίµηση της δραχµής και δεν θα µπορούµε να βρούµε επενδύσεις για την ανάπτυξη. Ως γνωστόν, υποτίµηση σηµαίνει έµµεσο κούρεµα µισθών και συντάξεων γιατί µειώνεται η αγοραστική αξία του µισθού µας κυρίως σε εισαγόµενα προιόντα, θετικό στοιχείο είναι η αύξηση της ανταγωνιστηκότητας των εγχώριων προιόντων.
Η ανάπτυξη πραγµατοποιείται κυρίως από εισροή κεφαλαίων σε µια χώρα και για να συµβεί αυτό πρέπει να έχει η χώρα νοµισµατική σταθερότητα και να υπάρχουν διαθέσιµα κεφάλαια στην Αγορά Χρήµατος. Τη ∆ιεθνή Χρηµαταγορά την επηρεάζουν πολύ η FED (κεντρική τράπεζα Αµερικής) και Ε.Κ.Τ. καθώς και οι κύριες τράπεζες µεγάλων χωρών και ειδικότερα τώρα της Κίνας, οι οποίες δηµιουργούν την ρευστότητα της Αγοράς και αυτές καθορίζουν τα επιτόκια δανεισµού.
Oι οικονοµίες που αποκόπτονται πλήρως από τις διεθνείς αγορές χρήµατος και κεφαλαίων αντιµετωπίζουν πολλούς κινδύνους, είναι σαν να έχεις µια επιχείρηση η οποία έχει προοπτικές και παραγγελίες και να µην µπορεί να δανειστεί από τις τράπεζες και να είναι συνέχεια στο µεταίχµιο της χρεοκοπίας λόγω ρευστότητας.
Η αποσταθεροποίηση της οικονοµίας επιφέρει αύξηση του πληθωρισµού.
Ιδίως σε µικρές χώρες οι κυβερνήσεις λειτουργούν χωρίς την εφαρµογή αυστηρών εισοδηµατικών περιορισµών. Η αστάθεια του Νοµίσµατος και ο πληθωρισµός είναι στις περισσότερες περιπτώσεις, τα θλιβερά αποτελέσµατα που τείνουν να µειώσουν τα πραγµατικά εισοδήµατα, να διώχνουν τις επενδύσεις και να αποσταθεροποιούν τις Κυβερνήσεις.
Συµπερασµατικά όπως ακόµα µεγάλες χώρες Βραζιλία, Αργεντινή, Τουρκία µε µεγάλο φυσικό ορυκτό πλούτο, θα πρέπει συνεχώς να βρίσκονται σε εγρήγορση ώστε να είναι σε θέση να διατηρούν την χρηµατοοικονοµική τους ανάπτυξη και συναλλαγµατική σταθερότητα, που αποτελούν την βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της οικονοµίας τους. Γίνεται περισσότερο εµφανές το πόσο αναγκαία είναι η χρηµατοοικονοµική σταθερότητα σε µία πολύ µικρή χώρα όπως η Ελλάδα.
Η Βραζιλία µπορεί να έχει δικό της νόµισµα και να ασκεί δική της νοµισµατική και συναλλαγµατική πολιτική, διότι είναι µία πολύ µεγάλη χώρα (196,5 εκατοµ. Κάτοικοι) µε ΑΕΠ που υπερβαίνει τα $ 2,25 τρις και µε σηµαντικές εξαγωγές σε προϊόντα στα οποία κατέχει υψηλή θέση και πραγµατική δύναµη στις διεθνείς αγορές.
Αντίθετα η Ελλάδα εισάγει και εξάγει σε δεδοµένες τιµές και δεν µπορεί να έχει (χωρίς µεγάλο κόστος) δικό της νόµισµα διότι δεν µπορεί να έχει δική της νοµισµατική και συναλλαγµατική πολιτική χωρίς µεγάλο κόστος. Εποµένως το πιο σηµαντικό πλεονέκτηµα της Ελλάδας, δεν είναι άλλο από το σταθερό Ευρώ.
Η Βραζιλία όπως προανέφερα που είναι µεγάλη χώρα, από τις 25.07.2011 έχει σηµειώσει πτώση το νόµισµά της κατά 55,7% έναντι του δολαρίου, παρόλο που η Βραζιλία έχει αρκετά συναλλαγµατικά διαθέσιµα $ 373,1 δις, και παρόλα αυτά αντιµετωπίζει σηµαντικές υποτιµητικές πιέσεις στο νόµισµά της.
Η Αργεντινή έχει υποστεί µεγαλύτερη κατάρρευση αφού από 01.02.2013 έχει πέσει το Πέσο κατά 60%. Η χώρα βρίσκεται σε άσχηµη κατάσταση µε περιορισµούς συναλλάγµατος τροµερή ύφεση του βιοτικού επιπέδου, έχει ασήµαντα διαθέσιµα συναλλαγµατικά αποθέµατα, µε αποτέλεσµα οι κάδοι απορρηµάτων να έχουν πολλούς επισκέπτες.
Παράδειγµα είναι η Τουρκία, η οποία έχει ανάπτυξη όµως από τον Μάιο του 2013 η Τουρκική λίρα έχει υποτιµηθεί κατά 33,6%.
Επισηµαίνω πάλι οτι µια χώρα για να προστατεύσει το νόµισµά της πρέπει να έχει συναλλαγµατικά αποθέµατα π.χ. η Τουρκία έχει 37 δις ευρώ τα οποία δεν είναι αρκετά.
Το πρόγραµµα προσαρµογής που ακολουθείται, µε τις θυσίες του ελληνικού λαού, έχει ορισµένα ενθαρρυντικά στοιχεία: Α. Το εκτιµώµενο εντυπωσιακό πλεόνασµα στο εξωτερικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας ύψους (1,1%) του ΑΕΠ το 2013 έναντι του -10,3% του ΑΕΠ το 2009. Συνέβη για πρώτη φορά µετά από πολλές δεκαετίες. ∆ηλαδή εξάγουµε παραπάνω απο όσο εισάγουµε. Β. Το ανωτέρω πλεόνασµα συνδυάζεται µε το γεγονός ότι η Ελλάδα κατέγραψε και σηµαντικό πρωτογενές πλεόνασµα 1,4 δις τώρα µιλούν για + 3,8 δις ευρώ και αυτό έχει να συµβεί πολλά χρόνια. ∆ηλαδή στα έξοδα και έσοδα έχουµε περίσσευµα. Γ. Τρίτον η Ελλάδα έχει ήδη επιτύχει ουσιαστική βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας, µε την εσωτερική υποτίµηση της πραγµατικής σταθµισµένης ισοτιµίας του Ευρώ µε βάση το σχετικό δείκτη κόστους εργασίας ανά µονάδα προϊόντος κατά ποσοστό 23% στο 4ο τρίµηνο 2013, έναντι του 4ου τριµήνου 2009 και µε το αρνητικό πληθωρισµό -1,1%. ∆ηλαδή είµαστε 23% πιο ανταγωνίσιµοι σε ο,τι αφορά το κόστος εργασίας.
Εν κατακλείδι, το κόστος εργασίας απο το 2009 έχει κατέβει στο 23% και το καλάθι της νοικοκυράς έχει µειωθεί κατά -1,1% και έχουµε 1,1 ΑΕΠ περίπου 2δις περισσότερες εξαγωγές από εισαγωγές και στον κρατικό προυπολογισµό έχουµε 3,8 δις.
Τα γερµανικά συνδικάτα υπέγραψαν το 2002 σύµβαση µε αύξηση µισθού κατά 2,3% για δέκα χρόνια, οι περισσότερες χώρες της ΕOΚ είχαν αύξηση µσθού γύρω στο 30% και φυσικά και η Ελλάδα, γι’αυτό η Γερµανία ήταν και θα είναι ανταγωνιστική όλα αυτά τα χρόνια. Απ’ότι φαίνεται τα συνδικάτα στη Γερµανία βλέπουν πιο µακροπρόθεσµα τη δουλειά τους. Προτιµούν να παίρνουν λιγότερα και να κρατούν τις δουλειές τους, ενώ οι άλλες χώρες άφησαν να αυξηθεί υπέρογκα το κόστος εργασίας, µε αποτέλεσµα να χαθούν αρκετές θέσεις εργασίας, µέρος των οποίων πήραν οι γερµανοί.
Το ευχάριστο είναι οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και ειδικά η JP Morgan εκτιµά οτι έχει ολοκληρωθεί µεγάλο µέρος της διαδροµής στην Ελλάδα και η οικονοµία σταθεροποιείται και βρίσκεται σε εξέλιξη, η ανάκαµψη µε θετικά οφέλη για την χώρα και τον τραπεζικό κλάδο.
Ακούµε συχνά στα ΜΜΕ και περίφηµα πάνελ της τηλεόρασης οτι οι τράπεζες, δηλαδή οι µέτοχοί τους έχουν βγάλει δις. Έχουµε αποπληροφόρηση λόγω υπερενηµέρωσης. Η ουσία είναι οτι οι µέτοχοι έχασαν από το 2008 που ξεκίνησε η κρίση το 97,3% των χρηµάτων τους, δηλαδή η κεφαλαιοποίηση των τραπεζών πριν ήταν 55 δις και τώρα είναι 1,5 δις. Άρα είναι και αυτός ένας λαϊκίστικος µύθος που πουλάει.
Ακούµε καθηµερινά συζητήσεις από διάφορους οτι θα είµεθα καλύτερα µε τη δραχµή και οτι οι τιµές έχουν αυξηθεί µε το Ευρώ. Μα αν είµαστε στη δραχµή, θα µας ανέβαζε η υποτίµηση και ο πληθωρισµός. Τέρµα τα ταξίδια στο εξωτερικό, θα είχαµε και το κόστος της αλλαγής συναλλάγµατος που κυµαίνεται µέχρι 5% , όπου σε πιάσουν τα γραφεία αλλαγής συναλλάγµατος και το κόστος της ασφάλισης των εξαγωγών κ.α αν θυµάστε όταν εισαγάγαµε εµπορεύµατα σε ξένο νόµισµα και παίρναµε πίστωση δεν γνωρίζαµε πόσο παραπάνω θα πληρώσουµε και τα ασφαλίζαµε µε κόστος.
Μπορεί να ανέβηκαν τα µικροπράγµατα ο καφές, τα πουρµπουάρ κτλ. Παλιά ένα πεντακοσάρικο (πεντακόσιες δραχµές) για πουρµπουάρ ήτανε πολλά λεφτά τώρα δίνεις πέντε ευρώ και τους φαίνονται λίγα. Αλλά αυτό για µένα δεν έχει πολύ σχέση µε τη δραχµή/ευρώ οι τιµές διαµορφώνονται βάση προσφοράς και ζήτησης.
Το παγκόσµιο πρόβληµα που έχει ο πλανήτης µας σήµερα είναι η κατανοµή του εισοδήµατος και του πλούτου πράγµα που συζητήθηκε αρκετά στο διεθνές φορουµ στο Davos. Αυτό απασχολεί όλες τις χώρες και ειδικά την Αµερική για αυτό µίλησε και ο Oµπάµα επι του θέµατος και την Κίνα φυσικά που παρόλο που έχει κοµµουνιστικό κράτος και ελεύθερη οικονοµία, δεν µπορεί να γεφυρώσει τις διαφορές στα εισοδήµατα, οι οποίες αρχίζουν από 2-3 δολάρια την ηµέρα σχεδόν στο µισό πληθυσµό ενώ ένα µεγάλο ποσοστό των Κινέζων έχουν τεράστια εισοδήµατα και όπως γνωρίζουµε αναδύονται και πολύ δισεκατοµµυριούχοι. ∆υστυχώς το ίδιο πρόβληµα έχει και η Ρωσία, Βραζιλία κ.α. οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι ειδικά στα αναπτυσσόµενα κράτη.
Βέβαιον είναι ότι ο πλανήτης παράγει πολύ περισσότερο από πριν και έχει ανέβει το µέσο βιοτικό του επίπεδο σηµαντικά αφού µόνο στην Κίνα τα τελευταία 35 χρόνια 350 εκατοµµύρια άνθρωποι χόρτασαν και µάλιστα βασιλικά. Το ζητούµενο είναι η ίση κατανοµή. Το πρόβληµα της άνισης κατανοµής δεν είναι και αυτό άσπρο µαύρο έχει πολλές πτυχές για µένα πρέπει να βρεθεί µία «φόρµουλα» που να αφήνει και να ενθαρρύνει την επιχειρηµατικότητα από την άλλη να γίνεται µία πιο δίκαιη κατανοµή. Η πίττα πρέπει πρώτα να φτιαχτεί και µετά να µοιραστεί. Η ουσία είναι πως θα φτιαχτεί και µε λιγότερο κόστος.
Σύµφωνα µε το Time Magazine η παγκόσµια ανισότητα δεν είναι απλά ένα κοινωνικό ζήτηµα αλλά είναι το πιο ακανθώδες και θέτει το µέλλον της παγκόσµιας οικονοµίας σε κίνδυνο. Αυτή η παγκόσµια ανισότης είναι πολύ κακό πράγµα και θα γίνει χειρότερη πριν γίνει καλύτερη. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι αλλά ένας από τους βασικότερους είναι ότι οφείλεται στις δυνάµεις της παγκοσµιοποίησης και της τεχνολογίας και ευνοεί εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή της κοινωνικοοικονοµικής κλίµακας.
Μία µελέτη της εταιρείας Μακένζι βρήκε ότι στην επόµενη δεκαετία 230 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας του άσπρου γιακά (whitecollar) θα µετασχηµατιστούν ή θα εξαλειφθούν από τους υπολογιστές.
O Eric Schmidt πρώην πρόεδρος της Google προειδοποίησε ότι είµαστε σε έναν αγώνα δρόµο µεταξύ των υπολογιστών και των ανθρώπων και θα πρέπει να βεβαιωθούµε ότι θα κερδίσουν οι άνθρωποι.
Η ανισότης στην κατανοµή του εισοδήµατος πάντα υπήρχε τώρα όµως γίνεται πιο οξύ παγκόσµιο πρόβληµα, που όµως φαίνεται πολύ δύσκολο να λυθεί σύντοµα, ας ελπίσουµε να βρεθούν ιδέες , λύσεις και προτάσεις να µειωθεί τουλάχιστον.
Προτάθηκαν στο Davos αρκετές ιδέες αλλά καταλυτική λύση δεν βρέθηκε. Πρέπει να γίνουν παγκόσµιες οργανωµένες προσπάθειες για να µειωθεί αλλά δεν είναι δυνατόν να εξαλειφθεί όπως προανέφερα, άλλωστε όπως αρκετοί φιλόσοφοι αρχίζοντας από τον Αριστοτέλη, Νίτσε, Καζαντζάκη κ.α δεν πίστευαν στην ισότητα των ανθρώπων, δεν πίστευαν οτι η ισότης µπορεί να γίνει και να φέρει ευδαιµονία στους ανθρώπους, αντίθετα πίστευαν στην ανισότητα των ανθρώπων και ότι όλοι οι άνθρωποι δεν µπορεί να είναι ίσοι και κατά συνέπεια δεν µπορεί να αποδίδουν το ίδιο στην κοινωνία και είναι δίκαιον και φρόνιµον αυτοί που παράγουν περισσότερο να αµείβονται και περισσότερο, διαφορετικά θα υπάρξει τελµάτωση και αδράνεια στην κοινωνία, το είδαµε στο πείραµα του υπαρκτού σοσιαλισµού που στην µεν θεωρία ήτανε λογικό και δίκαιο, όµως δικαιώνοντας τον Αριστοτέλη και τους άλλους στην πράξη.
Πιστεύω ότι φάγαµε αρκετή φουρτούνα και περνάµε τώρα τον κάβο, χρειάζεται όµως ακόµη αρκετή προσπάθεια για να µπούµε στο λιµάνι.
Σίγουρα η κρίση έχει δηµιουργήσει πολλά προβλήµατα οικονοµικά, συναισθηµατικά, ηθικά, δηµιουργεί φόβους για το αύριο και όπως λεει ο καταξιωµένος ηθοποιός Κώστας Καζάκος στην καθηµερινή ο φόβος στην κυριολεκτική και στην υπαρξιακή του διάθεση είναι ένα από τα µεγαλύτερα προβλήµατα του ανθρώπου, για να βάλεις τη ζωή σου σε τάξη πρέπει να ξεπεράσεις τους φόβους σου, από τους µικρούς καθηµερινούς µέχρι το φόβο του θανάτου. Όπως το λεει ο Αλεξανδρινός «κι αν δεν µπορείς να κάνεις τη ζωή σου όπως τη θέλεις τούτο προσπάθησε τουλάχιστον όσο µπορείς µην την εξευτιλίζεις µες στην πολύ συνάφεια του κόσµου, µες στις πολλές κινήσεις και οµιλίες… (πχ στα ΜΜΕ) ώσπου να γίνει σαν µια ξένη φορτική». Και τι ωραία που ζητά στο (απολείπειν ο θεός Αντώνιον) να αντιµετωπίσει το θάνατο, προχώρησε σταθερά προς το παράθυρο και αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που χάνεις, το να αντιµετωπίζεις το θάνατο µε ψυχραιµία ανεξάρτητα αν είναι κοντά ή µακριά σου δίνει θάρρος και καθαρό µυαλό κάτι που χρειαζόµαστε για να πάρουµε τις σωστές αποφάσεις και να µπούµε στο λιµάνι.
Πολύς κόσµος αναµένει τον ηγέτη τον Ιησού, όπως έλεγε ο Ελύτης µεγάλη ουτοπία, άκρως επικίνδυνη ακραίως ιδεαλιστική.
Αυτό που νοµίζω είναι ότι ο αριστερός ηγέτης στην ουσία δεν υπάρχει γιατί όποιος και να είναι θα µεταλλαχτεί σε φιλελεύθερο ή εκσυγχρονιστή «το ζήσαµε». ∆υστυχώς ή ευτυχώς η σηµερινή εξουσία εξαρτάται σηµαντικά από τις διεθνείς αγορές µέσω του χρηµατοπιστωτικού συστήµατος. Μύθοι ότι λεφτά υπάρχουν θυραθεν (έξω από αυτό) όπως έλεγε και ο Μέγα Βασίλειος . ∆υστυχώς δεν υπάρχουν, οι µύθοι της χρηµατοδότησης από Ρωσία και Κίνα ξεπεράστηκαν.
∆εν άκουσα σχεδόν κανένα δηµοσιογράφο να πει θετικά στοιχεία όλο το µνηµόνιο ήταν/είναι καταστροφή (εκτός από την Κάτια τη Μακρή που είπε ότι το πλεόνασµα είναι θετικό στοιχείο) όλο µοιρολόι, λαϊκισµούς, υπερβολές, ανακρίβειες που δηµιουργούν φόβο της υπαρξιακής διάστασης και πνίγουν κάθε αισιοδοξία αντί να προσπαθήσουν να ελαφρύνουν τον πόνο του λαού που µε τις θυσίες του έγιναν τα όποια θετικά αποτελέσµατα και αρκετά νοικοκυρέµατα.
Εν κατακλείδι για να έχουµε ανάπτυξη και να δανειστούµε λεφτά πρέπει να έχουµε ισχυρό νόµισµα. Ισχυρό νόµισµα σηµαίνει δεµένοι στο άρµα του ευρώ, ανάπτυξη σηµαίνει θέσεις εργασίας, για µία µέτρια ανάπτυξη µέχρι το 2020, όπως είπε και ο Χριστοδουλάκης στον eniko.gr χρειαζόµεθα 110 δις κυρίως από το εξωτερικό και ρωτώ, ορισµένους εναποµείναντες θιασώτες της δραχµής, πού θα βρεθούν τα λεφτά για να έχουµε ανάπτυξη και να βρούµε δουλειά εµείς και τα παιδιά µας. Λεφτά υπάρχουν αλλά µόνο στο διεθνές χρηµατοπιστωτικό σύστηµα όπως προανέφερα. Για να τα πάρεις πρέπει να έχεις πιστοληπτική υποδοµή µε σταθερό και χαµηλό νόµισµα, τότε µόνο µπορείς να δανειστείς µε ένα χαµηλό επιτόκιο και να µπορέσεις µελλοντικά να ξεχρεώσεις το χρέος σου χωρίς υπέρµετρες θυσίες. Το τι έχει γίνει δεν έχει µεγάλη σηµασία πιστεύω ότι από λίγο έως πολύ όλοι φταίµε. Αλλά αυτό που τονίζετε σε όλα τα οικονοµικά σεµινάρια είναι ότι ο,τι έχει γίνει στο παρελθόν καλώς ή κακώς να προσέχουµε να µην ξαναγίνει, όµως οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν µε γνώµονα την επικρατούσα σηµερινή κατάσταση και συγκυρία.
«Keepwalkingκαι, αν χρειάζεται,keepjogging». Προχωρήστε σταθερά προς το παράθυρο µην φοβάστε τον θάνατο. Το θάρρος τον παλεύει και τον νικά αρκετές φορές.Γιατί όχι και την κρίση;
ΥΓ Γράφοντας αυτό το άρθρο άκουσα τον Υπουργό ∆ηµοσίας Τάξης κύριο ∆ένδια να λέει ότι έχει µειωθεί η εγκληµατικότητα κατά 17%, πράγµα πολύ σοβαρό για την ανάπτυξη. Όλοι γνωρίζουµε ότι το γκέτο των µεγάλων πόλεων καθάρισε αρκετά. Ότι η δικαιοσύνη µε νέα όπλα που της έδωσε "η κυβέρνηση του µνηµονίου" αρχίζει να ξεκαθαρίζει υποθέσεις που ήταν χρόνια στο ντουλάπι.
Ακούσατε κανένα δηµοσιογράφο να εστιάσει σε αυτά τα θετικά; Έχουν συνηθίσει τον κόσµο στο µοϊρολόι, έχει γίνει έντονη συνήθεια του λαού µας να ορέγεται µε τα κακά µαντάτα και σε αυτό πρέπει να αλλάξουµε νοοτροπία στην οποία ως επι το πλείστον έχουν το σλόγκαν της υπερβολής και την σκοπιµότητα της ακροαµατικότητας.
